Đăng ký bảo hộ sáng chế: Điều kiện, quy trình đăng ký hợp pháp

Sáng chế là tài sản trí tuệ quan trọng. Bảo vệ sáng chế bằng cách đăng ký độc quyền là cần thiết. Pháp Luật Việt cung cấp dịch vụ tư vấn và hỗ trợ đăng ký bảo hộ sáng chế chuyên nghiệp.

1. Đăng ký bảo hộ sáng chế tại Việt Nam có lợi ích gì?

Sáng chế là giải pháp kỹ thuật mới, có tính ứng dụng cao. Đăng ký bảo hộ sáng chế giúp bạn:

• Độc quyền khai thác: Ngăn chặn người khác sao chép, sử dụng sáng chế của bạn.
• Tăng giá trị tài sản: Sáng chế được bảo hộ có giá trị thương mại cao.
• Thu hút đầu tư: Tạo lợi thế cạnh tranh trên thị trường.
• Chuyển giao công nghệ: Tạo nguồn thu nhập từ việc cấp phép sử dụng sáng chế.

>>Xem thêm: Đăng ký bảo hộ kiểu dáng công nghiệp nhanh và dễ dàng

2. Điều kiện đăng ký bảo hộ sáng chế 

Để được bảo hộ, sáng chế phải đáp ứng các điều kiện sau (theo Luật Sở hữu trí tuệ):

• Tính mới: Chưa được công khai trước ngày nộp đơn.
• Trình độ sáng tạo: Không dễ dàng tạo ra đối với người có hiểu biết trung bình trong lĩnh vực kỹ thuật tương ứng.
• Khả năng áp dụng công nghiệp: Có thể sản xuất hàng loạt hoặc áp dụng lặp đi lặp lại.

Lưu ý: Giải pháp hữu ích chỉ cần đáp ứng tính mới và khả năng áp dụng công nghiệp.

3. Đối tượng không được đăng ký bảo hộ sáng chế 

Luật quy định một số đối tượng không được bảo hộ dưới danh nghĩa sáng chế, bao gồm:

• Phát minh, lý thuyết khoa học, phương pháp toán học.
• Sơ đồ, kế hoạch, quy tắc, phương pháp thực hiện hoạt động trí óc, kinh doanh, trò chơi.
• Chương trình máy tính.
• Cách thức thể hiện thông tin.
• Giải pháp chỉ mang tính thẩm mỹ.
• Giống thực vật, động vật.
• Quy trình sản xuất thực vật, động vật mang bản chất sinh học.
• Phương pháp phòng, chữa bệnh cho người và động vật.

4. Ai có quyền đăng ký bảo hộ sáng chế? 

• Tác giả sáng chế (nếu tự bỏ công sức, chi phí).
• Tổ chức, cá nhân đầu tư cho tác giả (nếu có thỏa thuận).
• Người được giao quản lý nguồn gen (nếu sáng chế liên quan đến nguồn gen).

5. Hồ sơ đăng ký bảo hộ sáng chế 

Hồ sơ đăng ký sáng chế bao gồm:

• Tờ khai đăng ký sáng chế
• Bản mô tả sáng chế
• Yêu cầu bảo hộ sáng chế
• Bản tóm tắt sáng chế
• Tài liệu chứng minh quyền đăng ký nếu người nộp đơn thụ hưởng quyền đăng ký của người khác;
• Tài liệu chứng minh quyền ưu tiên nếu có yêu cầu hưởng quyền ưu tiên (bản sao đơn (các đơn) đầu tiên có xác nhận của cơ quan nhận đơn, trừ đơn PCT);
• Tài liệu về nguồn gốc nguồn gen hoặc tri thức truyền thống về nguồn gen trong đơn đăng ký sáng chế, đối với sáng chế được trực tiếp tạo ra dựa trên nguồn gen hoặc tri thức truyền thống về nguồn gen;
• Giấy ủy quyền hoặc Giấy ủy quyền cho tổ chức (nếu nộp đơn thông qua đại diện);
• Chứng từ nộp phí, lệ phí.

6. Quy trình đăng ký sáng chế nhanh chóng

Bước 1: Kiểm tra khả năng bảo vệ sáng chế tại Việt Nam

Để thực hiện việc kiểm tra sơ bộ khả năng bảo vệ sáng chế, người dùng có thể sử dụng các cổng dữ liệu điện tử miễn phí sau:

• Google Patent: Đây là cơ sở dữ liệu sáng chế toàn cầu do Google xây dựng. Người dùng có thể truy cập tại: https://patents.google.com/

• IP Lib: Đây là cơ sở dữ liệu sáng chế của Việt Nam được phát triển bởi Cục Sở hữu trí tuệ. Người dùng có thể truy cập tại: http://iplib.noip.gov.vn/WebUI/WSearchPAT.php

Bước 2: Chuẩn bị hồ sơ đăng ký sáng chế

Các tài liệu cần thiết để đăng ký sáng chế bao gồm:

• Tờ khai đăng ký sáng chế.

• Bản mô tả sáng chế (bao gồm hình vẽ nếu có).

• Bản tóm tắt sáng chế.

• Yêu cầu bảo vệ sáng chế.

• Tài liệu chứng minh quyền đăng ký, nếu người nộp đơn thụ hưởng quyền từ người khác.

• Tài liệu chứng minh quyền ưu tiên, nếu có yêu cầu.

• Bản sao chứng từ nộp phí, lệ phí (nếu nộp qua bưu chính hoặc nộp trực tiếp vào tài khoản Cục Sở hữu trí tuệ).

Bước 3: Nộp đơn và theo dõi tiến trình đăng ký sáng chế

• Cục Sở hữu trí tuệ Việt Nam, cùng với hai văn phòng đại diện tại TP.HCM và Đà Nẵng, là cơ quan tiếp nhận hồ sơ đăng ký sáng chế, kiểm tra và cấp văn bằng bảo vệ sáng chế.

• Thẩm định hình thức: Cơ quan thẩm quyền sẽ kiểm tra tính hợp lệ của đơn theo các quy định hình thức, đưa ra kết luận về việc đơn hợp lệ hay không. Thời gian thẩm định hình thức là 1 tháng kể từ ngày nộp đơn. Sau đó, Cục SHTT sẽ thông báo về việc chấp nhận hoặc từ chối đơn. Nếu từ chối, lý do sẽ được nêu rõ và yêu cầu sửa đổi trong thời gian quy định.

• Công bố đơn hợp lệ: Đơn sẽ được công bố vào tháng thứ 19 kể từ ngày ưu tiên hoặc ngày nộp đơn, tùy theo mốc thời gian nào muộn hơn.

• Thẩm định nội dung: Cơ quan có thẩm quyền sẽ xem xét khả năng bảo vệ sáng chế dựa trên các tiêu chí như tính mới, trình độ sáng tạo, và khả năng áp dụng trong công nghiệp, đánh giá từng yêu cầu bảo vệ trong đơn.

• Quyết định cấp văn bằng bảo vệ sáng chế: Sau khi thẩm định nội dung, Cục SHTT sẽ quyết định cấp hoặc từ chối cấp văn bằng bảo vệ sáng chế. Nếu từ chối, lý do sẽ được cung cấp để chủ đơn có thể khiếu nại nếu cần thiết.

• Nộp lệ phí cấp văn bằng bảo vệ sáng chế: Khi có quyết định cấp văn bằng, chủ đơn sẽ cần nộp phí cấp văn bằng tại Cục SHTT để nhận Giấy chứng nhận đăng ký sáng chế.

7. Cách thức nộp hồ sơ 

• Nộp trực tuyến: Qua Hệ thống thông tin của Bộ Khoa học và Công nghệ.
• Nộp trực tiếp/qua bưu điện: Tại Cục Sở hữu Trí tuệ (Hà Nội) hoặc văn phòng đại diện (TP.HCM, Đà Nẵng).

Lưu ý: Đơn đăng ký sáng chế mật phải nộp bằng văn bản.

>>Xem thêm: Thủ tục đăng ký bảo hộ giống cây trồng nhanh chóng, đơn giản

8. Phí và lệ phí đăng ký bảo hộ sáng chế 

(Tham khảo Thông tư 263/2016/TT-BTC, sửa đổi bổ sung bởi Thông tư 31/2020/TT-BTC và Thông tư 63/2023/TT-BTC)

• Lệ phí nộp đơn: 150.000 VNĐ (giảm 50% khi nộp trực tuyến đến hết 2025).
• Phí thẩm định yêu cầu hưởng quyền ưu tiên: 600.000 VNĐ.
• Phí công bố đơn: 120.000 VNĐ.
• Phí thẩm định: 900.000 VNĐ/yêu cầu bảo hộ độc lập.
• Phí tra cứu thông tin: 600.000 VNĐ/yêu cầu bảo hộ độc lập.
• Lệ phí cấp văn bằng: 120.000 VNĐ/yêu cầu bảo hộ độc lập.
• … và các khoản phí khác.

9. Thời gian xử lý đơn 

• Thẩm định hình thức: 1-3 tháng.
• Công bố đơn: Tháng thứ 19 kể từ ngày ưu tiên/nộp đơn.
• Thẩm định nội dung: 18-27 tháng.
• Cấp văn bằng: 15 ngày sau khi nộp đủ phí.

Pháp Luật Việt cung cấp dịch vụ tư vấn và hỗ trợ đăng ký bảo hộ sáng chế trọn gói, giúp bạn tiết kiệm thời gian và chi phí. Liên hệ ngay:

• Hotline: 1900 996616
• Email: info.phapluatviet@gmail.com
• Địa chỉ: Số 145, đường Yên Ninh, phường Mỹ Hải, thành phố Phan Rang – Tháp Chàm, tỉnh Ninh Thuận.

10. Các câu hỏi thường gặp

a. Làm thế nào để kiểm tra xem sáng chế của tôi có bị xâm phạm không?

Bạn có thể thực hiện tra cứu sáng chế thông qua cơ sở dữ liệu của Cục Sở hữu trí tuệ hoặc các cơ sở dữ liệu quốc tế như Google Patent để kiểm tra xem có sáng chế nào tương tự hoặc trùng lặp với sáng chế của bạn.

b. Khi nào tôi cần thực hiện hành động pháp lý để bảo vệ sáng chế của mình?

Nếu bạn phát hiện người khác đang sử dụng sáng chế của mình mà không có sự cho phép, bạn có thể yêu cầu ngừng hành vi xâm phạm, hoặc thực hiện các biện pháp pháp lý như kiện ra tòa hoặc yêu cầu cơ quan có thẩm quyền xử lý.

c. Có thể bảo vệ sáng chế của tôi khỏi bị sao chép ngay từ khi chưa cấp Giấy chứng nhận?

Trong suốt quá trình đăng ký sáng chế, bạn có thể yêu cầu bảo vệ quyền lợi của mình bằng cách đăng ký đơn sáng chế và yêu cầu bảo vệ tạm thời trước khi nhận Giấy chứng nhận chính thức.

d. Có thể kiện một công ty khác vì đã sử dụng sáng chế của tôi mà không có sự cho phép?

Có thể, nếu công ty đó vi phạm quyền sở hữu trí tuệ của bạn. Bạn có thể yêu cầu ngừng hành vi xâm phạm hoặc yêu cầu bồi thường thiệt hại.

e. Nếu tôi phát hiện ai đó sao chép sáng chế của mình, tôi nên làm gì ngay lập tức?

Bạn nên liên hệ với cơ quan sở hữu trí tuệ hoặc luật sư chuyên về sở hữu trí tuệ để được tư vấn về cách thức bảo vệ quyền lợi và hành động pháp lý cần thiết.