Người đại diện theo pháp luật có vai trò then chốt trong cơ cấu tổ chức của doanh nghiệp. Họ định hướng chiến lược và quyết định các chính sách ảnh hưởng trực tiếp đến sự phát triển. Việc lựa chọn người đại diện cần phải được cân nhắc kỹ lưỡng và nắm vững các thông tin liên quan.
Mục lục
1. Người đại diện theo pháp luật của doanh nghiệp là gì?
Người đại diện theo pháp luật của doanh nghiệp là cá nhân đại diện cho doanh nghiệp thực hiện các quyền và nghĩa vụ phát sinh từ giao dịch của doanh nghiệp, đại diện cho doanh nghiệp với tư cách người yêu cầu giải quyết việc dân sự, nguyên đơn, bị đơn, người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan trước Trọng tài, Tòa án và các quyền và nghĩa vụ khác theo quy định của pháp luật.
2. Người đại diện theo pháp luật của doanh nghiệp là ai?
Tùy theo từng loại hình doanh nghiệp mà người đại diện theo pháp luật có thể đảm nhiệm các chức danh khác nhau. Số lượng, chức danh quản lý và quyền, nghĩa vụ của người đại diện theo pháp luật của doanh nghiệp được quy định rõ trong điều lệ công ty.
>>Xem thêm: Người đại diện theo ủy quyền trong doanh nghiệp
Dưới đây là người đại diện theo pháp luật của từng loại hình doanh nghiệp:
- Người đại diện theo pháp luật của công ty TNHH 1 thành viên
-
- Trường hợp công ty TNHH 1 thành viên do cá nhân làm chủ sở hữu, người đại diện theo pháp luật có thể đứng các chức danh sau: Chủ tịch công ty, Giám đốc, Tổng giám đốc….
- Trường hợp công ty TNHH 1 thành viên do tổ chức làm chủ sở hữu, người đại diện theo pháp luật có thể đứng các chức danh sau: Chủ tịch Hội đồng thành viên, Chủ tịch công ty, Giám đốc, Tổng giám đốc…
- Người đại diện theo pháp luật của công ty TNHH 2 thành viên trở lên: Đối với công ty TNHH 2 thành viên, người đại diện theo pháp luật có thể đứng các chức danh sau: Chủ tịch Hội đồng thành viên, Giám đốc hoặc Tổng giám đốc…
- Người đại diện theo pháp luật của công ty cổ phần: Người đại diện theo pháp luật của công ty cổ phần có thể đứng các chức danh sau: Chủ tịch Hội đồng quản trị, Giám đốc, Tổng giám đốc hoặc chức vụ khác quy định trong điều lệ công ty.
- Người đại diện theo pháp luật của công ty hợp danh: Người đại diện theo pháp luật của công ty hợp danh là thành viên hợp danh, giữ chức vụ hoặc đồng thời giữ chức vụ Chủ tịch Hội đồng thành viên, Giám đốc hoặc Tổng giám đốc…
- Người đại diện theo pháp luật của doanh nghiệp tư nhân: Khác với các loại hình doanh nghiệp trên, người đại diện theo pháp luật của doanh nghiệp tư nhân chính là chủ doanh nghiệp.
3. Điều kiện trở thành người đại diện theo pháp luật
Người đại diện theo pháp luật của doanh nghiệp phải đáp ứng các điều kiện sau:
- Là người từ đủ 18 tuổi trở lên, có năng lực hành vi dân sự đầy đủ;
- Không thuộc đối tượng bị cấm quản lý và thành lập doanh nghiệp;
- Người đại diện không nhất thiết phải là người góp vốn trong công ty;
4. Quyền và nghĩa vụ của người đại diện theo pháp luật của doanh nghiệp
a. Trách nhiệm của người đại diện theo pháp luật
Theo Khoản 1 Điều 13 Luật Doanh nghiệp 2020, người đại diện theo pháp luật của doanh nghiệp có trách nhiệm sau đây:
- Thực hiện các quyền và nghĩa vụ được giao một cách trung thực, cẩn trọng, tốt nhất nhằm bảo đảm lợi ích hợp pháp của doanh nghiệp;
- Trung thành với lợi ích của doanh nghiệp; không lạm dụng địa vị, chức vụ và sử dụng thông tin, bí quyết, cơ hội kinh doanh, tài sản khác của doanh nghiệp để tư lợi hoặc phục vụ lợi ích của tổ chức, cá nhân khác;
- Thông báo kịp thời, đầy đủ, chính xác cho doanh nghiệp về doanh nghiệp mà mình, người có liên quan của mình làm chủ hoặc có cổ phần, phần vốn góp;
- Người đại diện theo pháp luật của doanh nghiệp chịu trách nhiệm cá nhân đối với thiệt hại cho doanh nghiệp do vi phạm trách nhiệm quy định tại Khoản 1 Điều này.
b. Quyền và nghĩa vụ của người đại diện theo pháp luật
Người đại diện theo pháp luật của doanh nghiệp giữ chức danh Giám đốc hoặc Tổng giám đốc thì họ có các quyền và nghĩa vụ cơ bản sau:
- Quyết định các vấn đề liên quan đến công việc kinh doanh hằng ngày của công ty mà không thuộc thẩm quyền của Chủ tịch công ty, Hội đồng thành viên, Hội đồng quản trị.
- Tổ chức thực hiện các nghị quyết, quyết định của Chủ tịch công ty, Hội đồng thành viên, Hội đồng quản trị;
- Tổ chức thực hiện kế hoạch kinh doanh và phương án đầu tư của công ty;
- Kiến nghị phương án cơ cấu tổ chức, quy chế quản lý nội bộ của công ty;
- Bổ nhiệm, miễn nhiệm, bãi nhiệm các chức danh quản lý trong công ty, trừ các chức danh thuộc thẩm quyền của Chủ tịch công ty, Hội đồng thành viên, Hội đồng quản trị;
- Quyết định tiền lương và lợi ích khác đối với người lao động trong công ty, kể cả người quản lý thuộc thẩm quyền bổ nhiệm của Giám đốc hoặc Tổng giám đốc;
- Tuyển dụng lao động;
- Kiến nghị phương án trả cổ tức hoặc xử lý lỗ trong kinh doanh;
- Quyền và nghĩa vụ khác theo quy định của pháp luật, Điều lệ công ty và nghị quyết, quyết định của Chủ tịch công ty, Hội đồng thành viên, Hội đồng quản trị.
Tuy nhiên, tùy thuộc vào cơ cấu tổ chức của doanh nghiệp, người đại diện theo pháp luật có thể vừa đảm nhiệm chức vụ Chủ tịch công ty, Chủ tịch Hội đồng quản trị, Chủ tịch Hội đồng thành viên vừa đảm nhiệm chức vụ Giám đốc, Tổng giám đốc. Khi đó, ngoài quyền và nghĩa vụ theo chức vụ Giám đốc, Tổng giám đốc, người đại diện theo pháp luật còn có quyền và nghĩa vụ của Chủ tịch công ty, Chủ tịch hội đồng quản trị, Chủ tịch Hội đồng thành viên. Cụ thể như sau:
- Lập chương trình, kế hoạch hoạt động của Hội đồng thành viên, Hội đồng quản trị;
- Chuẩn bị chương trình, nội dung, tài liệu họp Hội đồng thành viên, Hội đồng quản trị;
- Triệu tập, chủ trì và làm chủ tọa cuộc họp Hội đồng thành viên, Hội đồng quản trị;
- Giám sát hoặc tổ chức giám sát việc thực hiện nghị quyết, quyết định của Hội đồng thành viên, Hội đồng quản trị;
- Thay mặt Hội đồng quản trị, Hội đồng thành viên ký các nghị quyết, quyết định của Hội đồng thành viên, Hội đồng quản trị;
- Quyền và nghĩa vụ khác theo quy định của Luật Doanh nghiệp 2020 và Điều lệ công ty.
5. Lưu ý về người đại diện theo pháp luật của doanh nghiệp
Đại diện pháp luật của doanh nghiệp có thể là công dân Việt Nam hoặc người nước ngoài. Số lượng, chức danh, quyền và nghĩa vụ cụ thể của người đại diện được quy định rõ trong điều lệ công ty.
Công ty trách nhiệm hữu hạn (TNHH) và công ty cổ phần được phép có một hoặc nhiều đại diện pháp luật.
Luôn phải có ít nhất một đại diện pháp luật của doanh nghiệp cư trú tại Việt Nam. Trường hợp chỉ còn một người đại diện cư trú trong nước, khi xuất cảnh, người này cần ủy quyền bằng văn bản cho một cá nhân khác tại Việt Nam để thực hiện các quyền và nghĩa vụ liên quan. Dù vậy, người đại diện vẫn phải chịu trách nhiệm đối với các quyền và nghĩa vụ đã ủy quyền.
Nếu doanh nghiệp chỉ còn một người đại diện pháp luật mà người này vắng mặt khỏi Việt Nam trên 30 ngày không ủy quyền, hoặc rơi vào các trường hợp như qua đời, mất tích, bị truy cứu trách nhiệm hình sự, tạm giam, chấp hành án tù, chấp hành biện pháp xử lý hành chính tại cơ sở cai nghiện/giáo dục bắt buộc, bị hạn chế/mất năng lực hành vi dân sự, gặp khó khăn trong nhận thức/làm chủ hành vi, bị Tòa án cấm đảm nhiệm chức vụ/hành nghề/làm công việc nhất định, thì chủ sở hữu, Hội đồng thành viên hoặc Hội đồng quản trị phải cử người khác thay thế làm đại diện pháp luật cho công ty.
Nếu bạn cần thêm thông tin hoặc có bất kỳ câu hỏi nào, hãy liên hệ trực tiếp với Pháp Luật Việt qua hotline 1900 996616 để được tư vấn chi tiết. Chúng tôi luôn sẵn sàng hỗ trợ bạn giải đáp mọi thắc mắc về các vấn đề pháp lý liên quan. Đừng ngần ngại liên hệ để được hỗ trợ tốt nhất!
