Xây tường rào trên đất nông nghiệp là nhu cầu phổ biến của nhiều hộ dân nhằm bảo vệ ranh giới, tránh tranh chấp hoặc phòng ngừa xâm nhập trái phép. Tuy nhiên, việc xây dựng trên loại đất này cần tuân thủ nghiêm ngặt các quy định pháp luật để tránh bị xử phạt hành chính hoặc thu hồi đất. Vậy khi nào được phép xây tường rào, và cần lưu ý gì?
Mục lục
1. Có được xây tường rào trên đất nông nghiệp không?
Theo quy định của pháp luật, đất nông nghiệp được sử dụng với mục đích sản xuất nông nghiệp như trồng trọt, chăn nuôi hoặc nuôi trồng thủy sản. Việc xây tường rào trên đất nông nghiệp không bị cấm, tuy nhiên phải đảm bảo đúng mục đích sử dụng đất và tuân thủ các điều kiện cụ thể.
Căn cứ Điều 170 Luật Đất đai 2013, người sử dụng đất có nghĩa vụ:
“Sử dụng đất đúng mục đích, đúng ranh giới thửa đất, tuân thủ các quy định về xây dựng công trình trên mặt đất và trong lòng đất…”
Như vậy, nếu tường rào trên đất nông nghiệp phục vụ cho sản xuất nông nghiệp, bảo vệ tài sản, cây trồng, vật nuôi mà không làm thay đổi mục đích sử dụng đất thì có thể được phép xây dựng. Tuy nhiên, việc xây dựng phải đảm bảo không làm ảnh hưởng đến môi trường, cảnh quan hoặc quyền lợi của người khác.
>>Xem thêm: Hạn mức sử dụng đất nông nghiệp 2025 là bao nhiêu?
2. Điều kiện để xây tường rào hợp pháp trên đất nông nghiệp
Người dân có thể xây tường rào trên đất nông nghiệp trong các trường hợp sau, với các điều kiện cụ thể:
- Phải là chủ sử dụng hợp pháp của thửa đất: Người xây tường rào phải có giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, không tranh chấp.
- Không lấn chiếm đất xung quanh: Tường rào phải nằm hoàn toàn trong ranh giới thửa đất, không xâm phạm đất công hoặc đất của hộ khác.
- Chiều cao không vượt quá 2 mét: Nhiều địa phương quy định chiều cao tối đa để xây tường rào trên đất nông nghiệp không vượt quá 2m nhằm đảm bảo an toàn và mỹ quan khu vực.
- Phù hợp với cảnh quan và không gây cản trở sinh hoạt cộng đồng: Tường rào không được che khuất tầm nhìn giao thông, chắn lối đi chung hay ảnh hưởng đến sinh hoạt của người khác.
- Chất liệu và kết cấu phù hợp: Có thể dùng tre, gỗ, gạch, bê tông hoặc lưới thép tùy điều kiện thực tế, nhưng không được phép xây kiên cố nếu chưa có giấy phép hoặc chưa chuyển đổi mục đích sử dụng đất.
- Xin phép nếu cần thiết: Tùy từng địa phương, có thể yêu cầu xin phép cơ quan có thẩm quyền nếu tường rào có kết cấu cố định, ảnh hưởng lớn đến môi trường hoặc an toàn khu vực.
>>Xem thêm: Đất nông nghiệp không sử dụng có bị thu hồi không?
3. Khi nào được phép xây tường rào trên đất nông nghiệp kiên cố?
Thông thường, tường rào kiên cố (dùng gạch, xi măng, thép cố định) không được phép xây dựng trên đất nông nghiệp nếu chưa chuyển đổi mục đích. Tuy nhiên, có hai trường hợp ngoại lệ:
- Đất trồng cây lâu năm cần bảo vệ tài sản: Trường hợp đất dùng để trồng cây lâu năm như cây ăn quả, cà phê, hồ tiêu… nếu có nhu cầu bảo vệ khu vực trồng trọt khỏi xâm nhập của người hoặc vật nuôi, có thể xin phép xây dựng tường rào kiên cố. Việc này cần được cơ quan nhà nước có thẩm quyền chấp thuận.
- Đất đã chuyển đổi mục đích sang đất ở hoặc đất phi nông nghiệp: Sau khi hoàn tất các thủ tục chuyển đổi, người sử dụng đất được phép xây dựng công trình trên đất, trong đó có tường rào kiên cố. Khi đó, tường rào là một phần của công trình phục vụ mục đích sinh hoạt hoặc kinh doanh hợp pháp.
>>Xem thêm: San lấp đất nông nghiệp không phép bị xử lý như thế nào?
4. Hành vi vi phạm và chế tài xử lý
Một số hành vi xây tường rào trên đất nông nghiệp trái quy định có thể bị xử lý:
- Tự ý xây mà không xin phép (nếu thuộc diện phải xin phép)
- Xây dựng vượt chiều cao, lấn ranh giới thửa đất khác
- Xây kiên cố khi chưa chuyển đổi mục đích sử dụng đất
- Làm cản trở giao thông, lối đi chung hoặc gây mất an toàn
Những hành vi này có thể bị xử phạt hành chính, cưỡng chế tháo dỡ công trình vi phạm và thu hồi đất theo Khoản 1 Điều 64 Luật Đất đai 2013:
“Đất sử dụng không đúng mục đích đã được Nhà nước giao, cho thuê, công nhận quyền sử dụng; đã bị xử phạt vi phạm hành chính mà tiếp tục vi phạm…”
Ngoài ra, nếu gây thiệt hại đến tài sản, sức khỏe hoặc quyền lợi người khác, người vi phạm còn có thể phải bồi thường theo quy định của Bộ luật Dân sự.
5. Những lưu ý quan trọng khi xây tường rào trên đất nông nghiệp
Để đảm bảo tính hợp pháp và tránh rắc rối, khi có nhu cầu xây tường rào trên đất nông nghiệp, người dân nên:
- Tra cứu kỹ các quy định pháp luật về đất đai, xây dựng, đặc biệt là quy định địa phương.
- Xin tư vấn từ chính quyền xã/phường hoặc cơ quan tài nguyên môi trường nếu không chắc chắn.
- Tránh xây dựng các loại tường rào cố định nếu đất chưa chuyển đổi mục đích sử dụng.
- Luôn xây dựng trong ranh giới đất mình sở hữu, có mốc giới rõ ràng để phòng tranh chấp.
- Đảm bảo kết cấu an toàn, không gây hư hại môi trường hoặc cản trở sinh hoạt xung quanh.
Xây tường rào trên đất nông nghiệp là quyền của người sử dụng đất hợp pháp nhưng phải thực hiện đúng quy định. Việc tuân thủ các điều kiện về mục đích sử dụng, kết cấu, chiều cao và thủ tục pháp lý sẽ giúp tránh vi phạm, đồng thời góp phần giữ gìn cảnh quan và trật tự khu vực nông thôn.
>>Xem thêm: Đổi đất Nông nghiệp: Điều kiện và thủ tục cần biết
Nếu bạn cần thêm thông tin hoặc có bất kỳ câu hỏi nào về, hãy liên hệ trực tiếp với Pháp Luật Việt qua hotline 1900 996616 để được tư vấn chi tiết.
