Tranh chấp đất đai mua bán bằng giấy viết tay là vấn đề pháp lý phổ biến hiện nay, đặc biệt trong các giao dịch đất đai trước khi Luật Đất đai 2013 có hiệu lực. Việc giải quyết tranh chấp này thường gặp nhiều khó khăn do thiếu thủ tục pháp lý như công chứng hay chứng thực hợp đồng. Bài viết dưới đây sẽ hướng dẫn chi tiết các bước giải quyết tranh chấp đất đai mua bán bằng giấy viết tay theo quy định pháp luật hiện hành.
Mục lục
1. Mua bán đất bằng giấy viết tay có giá trị pháp lý không?
Theo Điều 167 Luật Đất đai 2013, hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất phải được công chứng hoặc chứng thực để có giá trị pháp lý. Tuy nhiên, đối với các giao dịch tranh chấp đất đai mua bán bằng giấy viết tay trước khi Luật Đất đai 2013 có hiệu lực (01/7/2014), hợp đồng này vẫn có giá trị pháp lý trong một số trường hợp cụ thể.
-
Mua bán đất trước 01/01/2008: Các bên có thể thực hiện thủ tục đăng ký đất đai, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất mà không cần phải làm thủ tục chuyển nhượng quyền sử dụng đất.
-
Mua bán đất từ 01/01/2008 đến trước 01/07/2014: Nếu có giấy tờ về quyền sử dụng đất, người sử dụng đất có thể đăng ký và được cấp giấy chứng nhận mà không cần làm thủ tục chuyển nhượng.
Tuy nhiên, từ 01/07/2014, giao dịch tranh chấp đất đai mua bán bằng giấy viết tay bắt buộc phải có công chứng hoặc chứng thực hợp đồng để đảm bảo tính pháp lý.
2. Cách giải quyết tranh chấp đất đai mua bán bằng giấy viết tay
a. Giải quyết tranh chấp thông qua hòa giải hành chính
Theo Điều 202, Điều 203 của Luật Đất đai 2013 và Nghị định 43/2014/NĐ-CP, các bên có thể giải quyết tranh chấp đất đai mua bán bằng giấy viết tay qua thủ tục hòa giải tại cơ sở.

Quy trình hòa giải:
- Tự hòa giải: Các bên có thể tự thỏa thuận và giải quyết tranh chấp đất đai. Nếu không thể tự hòa giải, họ có thể yêu cầu UBND cấp xã hòa giải.
- Hòa giải tại UBND cấp xã: Chủ tịch UBND cấp xã thành lập Hội đồng hòa giải và tổ chức cuộc họp với sự tham gia của các bên liên quan. Biên bản hòa giải sẽ được lập và gửi cho các bên tranh chấp.
Thời gian hòa giải: Thủ tục hòa giải phải được hoàn tất trong vòng 30 ngày kể từ khi nhận được đơn yêu cầu hòa giải, theo Điều 235 Luật Đất đai 2024.
b. Khởi kiện tại tòa án
Nếu hòa giải không thành, các bên có thể khởi kiện tại Tòa án nhân dân có thẩm quyền.
Các bước khởi kiện:
- Nộp đơn khởi kiện: Cá nhân hoặc tổ chức cần nộp đơn khởi kiện đến Tòa án có thẩm quyền theo Điều 189 Bộ luật Tố tụng Dân sự 2015.
- Thụ lý vụ án: Tòa án sẽ xem xét đơn khởi kiện và thông báo cho người khởi kiện nộp án phí (nếu có).
- Xét xử: Tòa án sẽ thu thập chứng cứ và tổ chức phiên xét xử. Nếu các bên không đồng ý với quyết định, họ có thể kháng cáo theo thủ tục phúc thẩm.
>>Xem thêm: Mua bán nhà đất bằng giấy viết tay: Liệu có thể sang tên Sổ đỏ?
3. Quy định pháp lý về hợp đồng mua bán đất bằng giấy viết tay
Mặc dù không được công chứng hoặc chứng thực, hợp đồng mua bán đất bằng giấy viết tay vẫn có thể được công nhận nếu có đầy đủ chứng cứ chứng minh các bên đã thực hiện nghĩa vụ của mình.

Theo Điều 129 Bộ luật Dân sự 2015, Tòa án có thể công nhận hiệu lực của hợp đồng này nếu ít nhất 2/3 nghĩa vụ trong hợp đồng đã được thực hiện.
4. Lưu ý quan trọng khi giao dịch đất đai bằng giấy viết tay
- Công chứng hợp đồng: Từ ngày 01/07/2014, giao dịch mua bán đất phải được công chứng hoặc chứng thực để đảm bảo tính pháp lý. Nếu không, hợp đồng sẽ không có giá trị pháp lý.
- Đăng ký quyền sử dụng đất: Các bên cần thực hiện thủ tục đăng ký quyền sử dụng đất để được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.
- Tư vấn pháp lý: Để tránh rủi ro pháp lý, các bên nên tìm đến luật sư hoặc chuyên gia pháp lý trong lĩnh vực đất đai để tư vấn và giải quyết tranh chấp hiệu quả.
Tranh chấp đất đai mua bán bằng giấy viết tay có thể được giải quyết thông qua các bước hòa giải hành chính hoặc khởi kiện tại Tòa án. Tuy nhiên, để giao dịch đất đai diễn ra suôn sẻ và tránh tranh chấp pháp lý, việc công chứng và chứng thực hợp đồng là điều bắt buộc. Nếu gặp phải tình huống tranh chấp, các bên nên tham khảo ý kiến từ các chuyên gia pháp lý để bảo vệ quyền lợi hợp pháp của mình.
>>Xem thêm: Giải quyết tranh chấp đất đai đã có sổ đỏ
Nếu bạn đang gặp phải vấn đề tranh chấp đất đai mua bán bằng giấy viết tay, đừng ngần ngại liên hệ với Pháp Luật Việt qua hotline 1900996616 để được tư vấn và hỗ trợ giải quyết một cách hiệu quả.