Ly hôn là một quyết định hệ trọng, đánh dấu chấm dứt mối quan hệ hôn nhân được pháp luật công nhận, hiểu rõ các thủ tục, bao gồm chuẩn bị hồ sơ và các quy định liên quan. Bài viết này sẽ cung cấp hướng dẫn chi tiết về quy trình ly hôn, bao gồm cả việc chia tài sản và quyền nuôi con.
Mục lục
- 1. Ai có quyền yêu cầu ly hôn?
- 2. Điều kiện thực hiện thủ tục ly hôn
- 3. Hồ sơ thủ tục ly hôn cần chuẩn bị
- 4. Nộp đơn ly hôn ở đâu?
- 5. Thời gian giải quyết thủ tục ly hôn
- 6. Quy trình thủ tục ly hôn
- 7. Chia tài sản khi ly hôn
- 8. Quyền nuôi con sau khi ly hôn
- 9. Vấn đề nợ chung khi ly hôn
- 10. Án phí ly hôn
- 11. Tải mẫu đơn ly hôn ở đâu?
1. Ai có quyền yêu cầu ly hôn?
Theo Luật Hôn nhân và Gia đình 2014, quyền yêu cầu thủ tục ly hôn được quy định như sau:
- Vợ hoặc chồng đều có quyền nộp đơn yêu cầu Tòa án giải quyết ly hôn.
- Người thân thích như cha, mẹ hoặc người giám hộ có thể yêu cầu ly hôn nếu một bên mắc bệnh tâm thần, không kiểm soát hành vi và là nạn nhân của bạo lực gia đình.
Lưu ý: Chồng không được nộp đơn ly hôn khi vợ đang mang thai, sinh con hoặc nuôi con dưới 12 tháng tuổi. Tuy nhiên, người vợ vẫn có quyền yêu cầu ly hôn trong trường hợp này.
2. Điều kiện thực hiện thủ tục ly hôn
Thủ tục ly hôn được chia thành hai loại: ly hôn thuận tình và ly hôn đơn phương, mỗi loại có điều kiện riêng:
- Điều kiện ly hôn thuận tình
- Hai bên tự nguyện đồng ý ly hôn.
- Đã thỏa thuận về việc chia tài sản, quyền nuôi con và nghĩa vụ cấp dưỡng.
- Điều kiện ly hôn đơn phương
- Có hành vi bạo lực gia đình hoặc vi phạm nghiêm trọng quyền và nghĩa vụ vợ chồng.
- Một bên bị Tòa án tuyên bố mất tích.
- Một bên mắc bệnh tâm thần, đồng thời là nạn nhân bạo lực gia đình.
3. Hồ sơ thủ tục ly hôn cần chuẩn bị
Hồ sơ cần thiết cho thủ tục ly hôn bao gồm:
- Đơn yêu cầu ly hôn (đơn phương hoặc thuận tình).
- Bản chính giấy chứng nhận kết hôn.
- Bản sao chứng thực CMND/CCCD của cả hai vợ chồng.
- Bản sao giấy khai sinh của con chung (nếu có).
- Chứng từ chứng minh quyền sở hữu tài sản chung (nếu có).
Trường hợp không có giấy chứng nhận kết hôn, bạn có thể xin bản sao tại cơ quan hộ tịch nơi đăng ký trước đây.
4. Nộp đơn ly hôn ở đâu?
Theo Bộ luật Tố tụng Dân sự 2015, Tòa án nhân dân cấp huyện là nơi tiếp nhận và xử lý thủ tục ly hôn.
- Ly hôn thuận tình: Nộp tại Tòa án nơi cư trú của vợ hoặc chồng.
- Ly hôn đơn phương: Nộp tại Tòa án nơi bị đơn cư trú hoặc làm việc.
5. Thời gian giải quyết thủ tục ly hôn
- Ly hôn thuận tình: 2 – 3 tháng từ khi Tòa thụ lý đơn.
- Ly hôn đơn phương: 4 – 6 tháng hoặc lâu hơn nếu có tranh chấp về tài sản hoặc quyền nuôi con.
6. Quy trình thủ tục ly hôn
a. Ly hôn đơn phương
Quy trình ly hôn đơn phương thường diễn ra theo các bước như sau:
- Bước 1: Tiếp nhận và thụ lý hồ sơ
Người có yêu cầu ly hôn (vợ hoặc chồng) cần chuẩn bị đầy đủ các giấy tờ, tài liệu chứng minh lý do ly hôn bao gồm bằng chứng về hành vi bạo lực gia đình (nếu có) hoặc các vi phạm khác của đối phương. Hồ sơ được nộp tại Tòa án có thẩm quyền đã quy định trước đó. - Bước 2: Tiến hành hòa giải
Sau khi nhận hồ sơ, Tòa án sẽ xem xét có đủ điều kiện để thụ lý vụ án hay không. Nếu đủ căn cứ, Tòa án yêu cầu người nộp đơn đóng tạm ứng án phí và tổ chức hòa giải.- Nếu hòa giải thành công: Tòa án ra quyết định công nhận kết quả hòa giải.
- Nếu hòa giải không thành: Vụ việc được đưa ra xét xử.
- Bước 3: Xét xử sơ thẩm
Tòa án tổ chức phiên tòa xét xử sơ thẩm, đưa ra phán quyết cuối cùng về việc chấm dứt quan hệ hôn nhân, quyền nuôi con, phân chia tài sản (nếu có). Sau khi xét xử, bản án có hiệu lực pháp luật sẽ chấm dứt quan hệ vợ chồng.
>>Xem thêm: Mẫu đơn tự khai khi ly hôn: Hướng dẫn viết chính xác năm 2025
b. Ly hôn thuận tình
Quy trình thủ tục ly hôn thuận tình đơn giản hơn do cả hai bên đều đồng ý chấm dứt hôn nhân mà không có tranh chấp.
- Bước 1: Thụ lý hồ sơ
Vợ và chồng cùng chuẩn bị đầy đủ giấy tờ cần thiết như đơn yêu cầu ly hôn thuận tình, giấy tờ tùy thân, giấy khai sinh con chung (nếu có) và các tài liệu liên quan đến tài sản chung. Hồ sơ được nộp tại Tòa án nơi cư trú của một trong hai bên. - Bước 2: Xét duyệt yêu cầu và tổ chức phiên họp công khai
Tòa án tiếp nhận hồ sơ, kiểm tra tính hợp lệ và yêu cầu các bên nộp tạm ứng lệ phí. Sau đó, Tòa án tổ chức phiên họp công khai để giải quyết yêu cầu công nhận thuận tình ly hôn.- Nếu hòa giải thành: Tòa án đình chỉ giải quyết vụ việc.
- Nếu không hòa giải được: Tòa án tiến hành xử lý yêu cầu ly hôn.
- Bước 3: Ban hành quyết định công nhận ly hôn
Sau khi xem xét các căn cứ ly hôn, Tòa án sẽ ra quyết định chính thức công nhận thuận tình ly hôn. Quyết định này có hiệu lực ngay và là cơ sở pháp lý để chấm dứt quan hệ hôn nhân.
7. Chia tài sản khi ly hôn
Tài sản chung được chia theo nguyên tắc:
- Căn cứ vào công sức đóng góp của mỗi bên.
- Xem xét hoàn cảnh gia đình, quyền lợi chính đáng và lỗi vi phạm (nếu có).
Nếu không thỏa thuận được, Tòa án sẽ quyết định dựa trên Điều 59 Luật Hôn nhân và Gia đình 2014.
8. Quyền nuôi con sau khi ly hôn
Theo Điều 81 Luật Hôn nhân và Gia đình 2014:
- Con dưới 36 tháng tuổi ưu tiên mẹ trực tiếp nuôi, trừ khi mẹ không đủ điều kiện.
- Con từ 7 tuổi trở lên sẽ được hỏi ý kiến nguyện vọng.
- Bên không nuôi con có nghĩa vụ cấp dưỡng phù hợp với thu nhập và nhu cầu thực tế.
9. Vấn đề nợ chung khi ly hôn
Nợ chung trong thời kỳ hôn nhân vẫn có hiệu lực sau khi ly hôn, trừ khi có thỏa thuận khác với bên thứ ba.
10. Án phí ly hôn
Theo Nghị quyết 326/2016/NQ-UBTVQH14:
- Án phí ly hôn không tranh chấp tài sản: 300.000 đồng.
- Tranh chấp tài sản: Án phí bổ sung dựa trên giá trị tài sản.
11. Tải mẫu đơn ly hôn ở đâu?
Bạn có thể viết tay, đánh máy, mua tại Tòa án hoặc tải mẫu đơn trên mạng và in ra. Đơn cần đúng mẫu theo Nghị quyết 01/2017/NQ-HĐTP.
>>Tham khảo thêm : Mẫu đơn yêu cầu công nhận thuận tình ly hôn, nuôi con, chia tài sản khi ly hôn
Hy vọng bài viết này giúp bạn hiểu rõ hơn về quy trình và thủ tục ly hôn, từ đó thực hiện đúng pháp luật và tiết kiệm thời gian. Liên hệ Pháp Luật Việt qua tổng đài 1900 996616 để được tư vấn chi tiết.
