Di chúc là văn bản pháp lý giúp người lập di sản xác định quyền thừa kế tài sản sau khi qua đời. Thủ tục làm di chúc thừa kế đất đai, đặc biệt là đất đai, có những quy định pháp lý cần lưu ý để đảm bảo tính hợp pháp và đúng với ý nguyện của người lập di chúc. Dưới đây là thủ tục làm di chúc thừa kế đất đai chi tiết nhất mà bạn cần nắm rõ.
Mục lục
1. Điều kiện của người lập di chúc
Theo Điều 625 Bộ luật Dân sự năm 2015, người lập di chúc cần đáp ứng những điều kiện sau:
-
Người từ đủ 15 tuổi trở lên: Có quyền lập di chúc, nhưng người thành niên cần phải minh mẫn, sáng suốt, không bị lừa dối hay cưỡng ép khi lập di chúc.
-
Người từ 15 đến dưới 18 tuổi: Cần có sự đồng ý của cha mẹ hoặc người giám hộ để lập di chúc.
Chỉ có những người đáp ứng các điều kiện trên mới có quyền lập di chúc hợp pháp.
2. Di chúc có phải công chứng, chứng thực không?
Theo Điều 626 Bộ luật Dân sự 2015, di chúc có thể được lập dưới dạng văn bản không có người làm chứng, có người làm chứng, có công chứng hoặc chứng thực. Tuy nhiên, không phải tất cả các di chúc đều bắt buộc phải công chứng hay chứng thực, trừ một số trường hợp đặc biệt như sau:
-
Di chúc của người bị hạn chế về thể chất.
-
Di chúc của người không biết chữ.
-
Di chúc miệng.
-
Di chúc được lập bằng tiếng nước ngoài.
Di chúc miệng là loại di chúc chỉ được lập khi tính mạng người lập bị đe dọa và không thể lập di chúc bằng văn bản.
>>Xem thêm: Thủ tục lập di chúc tại phòng công chứng
3. Các hình thức lập di chúc thừa kế đất đai
Thủ tục làm di chúc thừa kế đất đai có thể được lập theo các hình thức sau:
a. Di chúc lập bằng văn bản không có người làm chứng
Người lập di chúc tự viết và ký vào bản di chúc này. Điều quan trọng là người lập phải hoàn toàn minh mẫn và sáng suốt, di chúc này phải thể hiện chính xác ý nguyện của người lập mà không có sự can thiệp của bên thứ ba.
b. Di chúc lập bằng văn bản có người làm chứng
Trong trường hợp người lập không thể tự viết, có thể nhờ người khác viết hoặc đánh máy di chúc, nhưng phải có ít nhất hai người làm chứng. Người lập di chúc phải ký hoặc điểm chỉ vào di chúc trước mặt các người làm chứng, và họ phải ký vào bản di chúc để xác nhận tính hợp pháp.
Lưu ý: Người làm chứng không phải là người thừa kế hoặc có quyền, nghĩa vụ tài sản liên quan đến nội dung di chúc.
c. Di chúc lập bằng văn bản có công chứng, chứng thực
Để công chứng di chúc thừa kế đất đai, người lập di chúc phải chuẩn bị một số giấy tờ cần thiết như giấy tờ tùy thân (chứng minh nhân dân, căn cước công dân, hộ chiếu, sổ hộ khẩu) và giấy tờ liên quan đến tài sản (sổ đỏ, giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, đăng ký xe, v.v.). Sau khi chuẩn bị đầy đủ hồ sơ, người lập di chúc nộp tại Phòng công chứng hoặc UBND cấp xã để công chứng hoặc chứng thực di chúc.
Để đảm bảo tính hợp pháp, thủ tục làm di chúc thừa kế đất đai phải được thực hiện theo đúng quy trình công chứng hoặc chứng thực của cơ quan có thẩm quyền.
d. Di chúc miệng
Di chúc miệng chỉ được phép lập trong trường hợp người lập không thể viết di chúc do tính mạng bị đe dọa và không thể lập di chúc bằng văn bản. Thủ tục làm di chúc thừa kế đất đai miệng gồm:
-
Người lập di chúc tuyên bố ý nguyện cuối cùng của mình trước mặt ít nhất hai người làm chứng.
-
Hai người làm chứng ghi chép lại ý nguyện và ký tên vào di chúc.
-
Di chúc phải được công chứng hoặc chứng thực trong vòng 5 ngày kể từ ngày lập.
Nếu sau 3 tháng kể từ ngày lập di chúc miệng, người lập còn sống và minh mẫn, di chúc này sẽ bị hủy bỏ.
4. Nội dung của di chúc
Thủ tục làm di chúc thừa kế đất đai bao gồm một di chúc thừa kế đất đai hợp pháp có các nội dung cơ bản sau:
-
Ngày, tháng, năm lập di chúc.
-
Họ tên, nơi cư trú của người lập di chúc.
-
Họ tên người, cơ quan, tổ chức được hưởng di sản.
-
Di sản để lại và nơi có di sản.
-
Các nội dung khác liên quan đến việc phân chia di sản.
Di chúc phải được viết rõ ràng, không tẩy xóa, và không có ký hiệu. Nếu di chúc có nhiều trang, mỗi trang cần phải được đánh số thứ tự và có chữ ký hoặc điểm chỉ của người lập.
5. Thủ tục công chứng, chứng thực di chúc
Thủ tục làm di chúc thừa kế đất đai bao gồm thủ tục công chứng, chứng thực gồm các bước:
-
Chuẩn bị hồ sơ: Phiếu yêu cầu công chứng, bản dự thảo di chúc, giấy tờ tùy thân và giấy tờ về tài sản.
-
Nộp hồ sơ: Nộp tại Phòng Công chứng hoặc UBND cấp xã.
-
Công chứng, chứng thực: Sau khi di chúc được xác nhận đúng ý nguyện của người lập, công chứng viên hoặc công chức tư pháp xã sẽ ký xác nhận và trả lại bản gốc cho người lập di chúc.
-
Lệ phí công chứng: Mức lệ phí công chứng di chúc là 50.000 đồng, phí lưu giữ di chúc là 100.000 đồng.
>>Xem thêm: Công chứng hợp đồng nhà đất không còn là bắt buộc
Thủ tục làm di chúc thừa kế đất đai đúng quy định không chỉ giúp đảm bảo quyền lợi của người thừa kế mà còn giảm thiểu tranh chấp tài sản sau khi người lập di chúc qua đời. Bạn cần nắm rõ các quy định pháp lý về thủ tục làm di chúc thừa kế đất đai để đảm bảo di sản được phân chia đúng theo ý nguyện của mình. Nếu cần hỗ trợ thêm về thủ tục làm di chúc thừa kế đất đai, hãy liên hệ với Pháp Luật Việt qua hotline 1900996616 để được tư vấn chi tiết.
