Hiểu rõ và tuân thủ các quy định trong Thông tư 02/2016/TT-BXD là nền tảng để xây dựng những công trình chất lượng. Bài viết cập nhật các nội dung cốt lõi, tránh rủi ro và đảm bảo an toàn trong xây dựng.
Mục lục
1. Tổng quan về Thông tư 02/2016/TT-BXD
a. Mục đích ban hành Thông tư
Thông tư 02/2016/TT-BXD được ban hành nhằm quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số nội dung về quản lý chất lượng công trình xây dựng và giải quyết sự cố công trình xây dựng trong quá trình thi công và khai thác, sử dụng.
Mục tiêu chính là nâng cao trách nhiệm của các chủ thể tham gia hoạt động xây dựng, đảm bảo an toàn, chất lượng và hiệu quả cho các công trình xây dựng.
b. Phạm vi điều chỉnh và đối tượng áp dụng
- Thông tư này quy định chi tiết về:
-
- Phân cấp, báo cáo sự cố công trình xây dựng.
- Giải quyết sự cố trong thi công xây dựng và khai thác, sử dụng công trình xây dựng.
- Giám định nguyên nhân sự cố.
- Thời hạn bảo hành công trình xây dựng.
Thông tư áp dụng cho các cơ quan, tổ chức, cá nhân trong nước; tổ chức, cá nhân nước ngoài có liên quan đến sự cố công trình xây dựng trên lãnh thổ Việt Nam.
- Các khái niệm chính:
Sự cố công trình xây dựng: Là những hư hỏng vượt quá giới hạn an toàn cho phép, làm cho công trình xây dựng có nguy cơ sụp đổ, đã sụp đổ một phần hoặc toàn bộ hoặc hư hỏng không thể sử dụng được theo thiết kế.
Nguyên nhân sự cố: Là các yếu tố, tác động dẫn đến sự cố công trình, có thể do khảo sát, thiết kế, thi công, vật liệu, khai thác sử dụng, hoặc do thiên tai, địch họa.
Cấp sự cố: Được phân thành 3 cấp (Cấp I, II, III) dựa trên mức độ thiệt hại về người và tài sản, được quy định cụ thể tại Điều 5 của Thông tư.

2. Các quy định chính về quản lý chất lượng công trình xây dựng trong Thông tư 02/2016/TT-BXD
a. Trách nhiệm của các chủ thể tham gia hoạt động xây dựng
- Chủ đầu tư: Chịu trách nhiệm toàn diện về chất lượng công trình, lựa chọn các nhà thầu đủ năng lực, tổ chức giám sát thi công, nghiệm thu công trình, giải quyết sự cố và tổ chức lập, lưu trữ hồ sơ hoàn thành công trình.
- Nhà thầu thi công xây dựng: Chịu trách nhiệm về chất lượng thi công xây dựng theo đúng thiết kế, tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật, đảm bảo an toàn, lập nhật ký thi công, báo cáo chủ đầu tư khi phát hiện sự cố và tham gia giải quyết sự cố.
- Nhà thầu tư vấn giám sát: Chịu trách nhiệm giám sát thi công xây dựng theo đúng hợp đồng, phát hiện, xử lý các sai sót, bất hợp lý về thiết kế, thi công, lập biên bản nghiệm thu công việc, hạng mục công trình, tham gia giải quyết sự cố.
- Nhà thầu thiết kế: Chịu trách nhiệm về chất lượng hồ sơ thiết kế, giám sát tác giả, tham gia nghiệm thu công trình, giải quyết các vấn đề liên quan đến thiết kế khi có sự cố.
- Các chủ thể khác: Các nhà thầu khảo sát, cung cấp vật liệu, thiết bị, v.v. cũng có trách nhiệm đảm bảo chất lượng công việc, sản phẩm do mình thực hiện, cung cấp.
b. Quy định về phân cấp sự cố công trình xây dựng
- Phân loại sự cố theo mức độ thiệt hại
-
- Cấp I: Sự cố gây chết từ 6 người trở lên; hoặc gây sập đổ công trình, hạng mục công trình cấp đặc biệt, cấp I; hoặc gây thiệt hại trực tiếp về kinh tế trên 50% giá trị công trình, hạng mục công trình gặp sự cố.
- Cấp II: Sự cố gây chết từ 1 đến 5 người; hoặc gây sập đổ công trình, hạng mục công trình cấp II, cấp III; hoặc gây thiệt hại trực tiếp về kinh tế từ 20% đến dưới 50% giá trị công trình, hạng mục công trình gặp sự cố.
- Cấp III: Sự cố không thuộc trường hợp quy định tại điểm a, điểm b khoản này.
- Phân loại sự cố theo cấp công trình: Thông tư quy định cụ thể việc phân cấp sự cố theo cấp công trình, tương ứng với mức độ nghiêm trọng và ảnh hưởng của sự cố.
c. Quy định về giải quyết sự cố công trình xây dựng
Trình tự, thủ tục giải quyết sự cố: Khi xảy ra sự cố, chủ đầu tư, nhà thầu thi công phải thực hiện các biện pháp đảm bảo an toàn, dừng thi công (nếu cần thiết), sơ tán người và tài sản, bảo vệ hiện trường, báo cáo sự cố và phối hợp giải quyết.
Trách nhiệm báo cáo sự cố: Chủ đầu tư có trách nhiệm báo cáo sự cố cho cơ quan quản lý nhà nước có thẩm quyền theo quy định. Nội dung báo cáo phải đầy đủ, chính xác, trung thực.
Trách nhiệm tổ chức giám định nguyên nhân sự cố: Chủ đầu tư có trách nhiệm tổ chức giám định nguyên nhân sự cố, trừ trường hợp sự cố cấp III do chủ đầu tư tự xác định nguyên nhân và báo cáo cơ quan có thẩm quyền.
Trách nhiệm khắc phục sự cố: Chủ đầu tư có trách nhiệm tổ chức khắc phục sự cố, đảm bảo an toàn, chất lượng công trình sau khi khắc phục.
d. Quy định về giám định nguyên nhân sự cố công trình xây dựng
Điều kiện, năng lực của tổ chức giám định: Tổ chức giám định phải có đủ năng lực, kinh nghiệm, trang thiết bị phù hợp với loại và cấp công trình, đảm bảo tính khách quan, trung thực.
Nội dung giám định: Bao gồm thu thập hồ sơ, khảo sát hiện trường, thí nghiệm (nếu cần thiết), phân tích, đánh giá và kết luận về nguyên nhân sự cố.
Báo cáo kết quả giám định: Báo cáo phải đầy đủ, chi tiết, chính xác, khách quan, có chữ ký của người thực hiện giám định và đóng dấu của tổ chức giám định.
e. Quy định về xử lý vi phạm
Các hình thức xử lý vi phạm: Tùy theo mức độ vi phạm, các chủ thể có thể bị xử phạt hành chính, bồi thường thiệt hại, truy cứu trách nhiệm hình sự (nếu có).
Thẩm quyền xử lý vi phạm: Cơ quan quản lý nhà nước về xây dựng các cấp có thẩm quyền xử lý vi phạm theo quy định của pháp luật.

>>Xem thêm: Các trường hợp phải lập biên bản xử lý vi phạm hành chính
3. Lợi ích của việc nắm vững và áp dụng Thông tư 02/2016/TT-BXD
- Nâng cao chất lượng công trình xây dựng: Việc tuân thủ các quy định trong Thông tư giúp kiểm soát chặt chẽ chất lượng từ khâu khảo sát, thiết kế, thi công đến nghiệm thu, bàn giao, đưa vào sử dụng, từ đó nâng cao chất lượng tổng thể của công trình.
- Giảm thiểu rủi ro, sự cố trong quá trình thi công và khai thác sử dụng: Thông tư quy định rõ trách nhiệm của các bên liên quan, quy trình giải quyết sự cố, giám định nguyên nhân, giúp hạn chế tối đa các sự cố xảy ra, đảm bảo an toàn cho người và tài sản.
- Bảo vệ quyền lợi của các bên liên quan: Thông tư là cơ sở pháp lý để xác định trách nhiệm, nghĩa vụ của các bên, bảo vệ quyền lợi hợp pháp của chủ đầu tư, nhà thầu, người sử dụng công trình khi có tranh chấp hoặc sự cố xảy ra.
- Tăng cường hiệu lực quản lý nhà nước về chất lượng công trình xây dựng: Thông tư cung cấp công cụ pháp lý để cơ quan quản lý nhà nước giám sát, kiểm tra, xử lý vi phạm, góp phần nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước trong lĩnh vực xây dựng.
4. Hướng dẫn cách tiếp cận và nghiên cứu Thông tư 02/2016/TT-BXD hiệu quả
- Đọc kỹ toàn văn bản Thông tư và các văn bản hướng dẫn liên quan: Đây là bước đầu tiên và quan trọng nhất để hiểu rõ nội dung, yêu cầu của Thông tư. Cần chú ý đến các điều khoản quy định về trách nhiệm, quy trình, thủ tục, biểu mẫu liên quan. Các văn bản liên quan cần tham khảo bao gồm Nghị định 46/2015/NĐ-CP về quản lý chất lượng và bảo trì công trình xây dựng.
- Tham gia các khóa đào tạo, tập huấn về quản lý chất lượng công trình xây dựng: Các khóa đào tạo, tập huấn do cơ quan quản lý nhà nước hoặc các tổ chức chuyên môn tổ chức sẽ giúp cập nhật kiến thức, kỹ năng và giải đáp các vướng mắc trong quá trình áp dụng Thông tư.
- Trao đổi, học hỏi kinh nghiệm từ các chuyên gia trong lĩnh vực xây dựng: Việc trao đổi, học hỏi kinh nghiệm từ các chuyên gia, đồng nghiệp có kinh nghiệm thực tế sẽ giúp hiểu sâu hơn về cách thức áp dụng Thông tư trong các tình huống cụ thể.
- Cập nhật thường xuyên các văn bản pháp luật mới liên quan đến quản lý chất lượng công trình xây dựng: Pháp luật về xây dựng thường xuyên được sửa đổi, bổ sung, do đó cần cập nhật thường xuyên để đảm bảo áp dụng đúng quy định hiện hành.
Nếu bạn cần thêm thông tin hoặc có bất kỳ câu hỏi nào, hãy liên hệ trực tiếp với Pháp Luật Việt qua hotline 1900 996616 để được tư vấn chi tiết.