Kỷ luật lao động là yếu tố không thể thiếu trong nội quy lao động của mỗi doanh nghiệp, giúp duy trì mối quan hệ công bằng giữa người sử dụng lao động và người lao động, đồng thời đảm bảo tuân thủ đúng các quy định của Luật lao động.
Mục lục
1. Có những hình thức kỷ luật lao động nào?
Theo quy định tại Điều 117 Luật lao động năm 2019, kỷ luật lao động là những quy định về việc tuân theo thời gian, công nghệ và điều hành sản xuất, kinh doanh do người sử dụng lao động (NSDLĐ) ban hành trong nội quy lao động và do pháp luật quy định.
a. Hình thức kỷ luật lao động
Theo quy định Luật lao động hiện hành, khi tiến hành xử lý kỷ luật lao động, người sử dụng lao động có thể áp dụng một trong bốn hình thức sau: Khiển trách, tạm hoãn nâng lương trong thời gian không quá 06 tháng, cách chức, hoặc sa thải.
b. Các hình thức kỷ luật lao động và trường hợp áp dụng
Mỗi hình thức kỷ luật lao động sẽ được áp dụng tùy vào mức độ vi phạm của người lao động (NLĐ). Cụ thể:
Hình thức sa thải
Người sử dụng lao động có thể áp dụng hình thức sa thải đối với người lao động trong các trường hợp sau:
- Người lao động có hành vi trộm cắp, tham ô, đánh bạc, cố ý gây thương tích hoặc sử dụng ma túy tại nơi làm việc.
- Người lao động tiết lộ bí mật kinh doanh, bí mật công nghệ, xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ của người sử dụng lao động.
- Người lao động gây thiệt hại nghiêm trọng hoặc có hành vi đe dọa gây thiệt hại đặc biệt nghiêm trọng đối với tài sản, lợi ích của doanh nghiệp, hoặc quấy rối tình dục tại nơi làm việc, theo quy định của nội quy lao động.
Hình thức kéo dài thời hạn nâng lương hoặc cách chức
Nếu NLĐ tái phạm trong thời gian chưa được xóa kỷ luật, NSDLĐ có thể áp dụng hình thức kéo dài thời hạn nâng lương hoặc cách chức. Tái phạm được hiểu là việc NLĐ tiếp tục thực hiện hành vi vi phạm đã bị xử lý kỷ luật mà chưa được xóa theo quy định tại Điều 126 của Bộ Luật Lao động.
Hình thức xử lý đối với việc tự ý nghỉ việc
NLĐ sẽ bị xử lý kỷ luật nếu tự ý bỏ việc trong thời gian nhất định mà không có lý do chính đáng. Cụ thể:
- Nghỉ việc 5 ngày liên tục hoặc tổng cộng 20 ngày trong vòng 365 ngày mà không có lý do hợp lý.
- Trường hợp được coi là có lý do chính đáng bao gồm thiên tai, hỏa hoạn, ốm đau (có xác nhận của cơ sở y tế có thẩm quyền) và các trường hợp khác được quy định trong nội quy lao động.
>>Xem thêm: Người lao động nghỉ ốm, hưởng BHXH tối đa bao nhiêu ngày?
2. Có được cắt lương khi người lao động tự ý nghỉ việc theo quy định của Luật lao động?
Theo Điều 127 của bộ Luật lao động, các hành vi bị nghiêm cấm khi xử lý kỷ luật lao động bao gồm:
Thứ nhất, việc xâm phạm quyền của NLĐ là hoàn toàn cấm. Điều này bao gồm mọi hành vi gây tổn hại đến sức khỏe, danh dự, tính mạng, uy tín và nhân phẩm của NLĐ trong suốt quá trình xử lý kỷ luật. Mọi hình thức kỷ luật phải tôn trọng quyền con người và không được phép làm tổn hại đến nhân phẩm của NLĐ.
Thứ hai, việc phạt tiền hoặc cắt lương thay cho xử lý kỷ luật lao động là hành vi vi phạm pháp luật. Điều này có nghĩa là NSDLĐ không được áp dụng các hình thức như phạt tiền, cắt lương hoặc bất kỳ hình thức trừ lương nào ngoài các biện pháp kỷ luật lao động được pháp luật quy định.
Cuối cùng, việc xử lý kỷ luật không có căn cứ rõ ràng là điều không được phép. Chỉ những hành vi vi phạm đã được quy định trong nội quy lao động, hợp đồng lao động, hoặc theo quy định của pháp luật lao động mới có thể bị xử lý kỷ luật. Nếu hành vi vi phạm không được quy định rõ ràng trong các tài liệu này, thì việc xử lý kỷ luật sẽ không có căn cứ hợp pháp.
3. Thủ tục xử lý kỷ luật lao động như thế nào?
NLĐ có hành vi vi phạm kỷ luật lao động, NSDLĐ cần lập biên bản vi phạm và thông báo đến tổ chức đại diện của NLĐ tại cơ sở (nếu có), hoặc người đại diện hợp pháp của người lao động dưới 15 tuổi ngay tại thời điểm phát hiện vi phạm. Trong trường hợp vi phạm bị phát hiện muộn, NSDLĐ phải thu thập chứng cứ chứng minh hành vi vi phạm của NLĐ trước khi tiến hành xử lý.
Việc xử lý kỷ luật phải được thực hiện trong thời gian quy định tại Điều 123 Bộ luật Lao động, cụ thể là trong vòng ít nhất 5 ngày làm việc trước khi tổ chức họp xử lý. Trong thời gian này, NSDLĐ phải thông báo nội dung cuộc họp, thời gian, địa điểm, và hành vi vi phạm của NLĐ cho các thành phần phải tham dự cuộc họp theo Điều 122 Bộ luật Lao động.
Khi nhận được thông báo, các thành phần tham dự họp phải xác nhận tham dự với NSDLĐ. Nếu có bất kỳ thành phần nào không thể tham dự đúng thời gian, địa điểm đã thông báo, NSDLĐ và NLĐ có thể thỏa thuận thay đổi. Nếu không thỏa thuận được, NSDLĐ sẽ quyết định thời gian và địa điểm họp.
Cuộc họp xử lý kỷ luật sẽ diễn ra theo thời gian và địa điểm đã thông báo. Nếu một hoặc nhiều thành phần tham dự không xác nhận tham dự hoặc vắng mặt, NSDLĐ vẫn tiến hành cuộc họp. Biên bản cuộc họp sẽ được lập ngay sau khi cuộc họp kết thúc, có chữ ký của người tham dự, và nếu ai không ký, lý do sẽ được ghi rõ trong biên bản.
Cuối cùng, trong thời hiệu xử lý kỷ luật, người có thẩm quyền sẽ ra quyết định xử lý kỷ luật và gửi cho các thành phần tham dự họp theo đúng quy định.
>>Xem thêm: Chấm dứt hợp đồng lao động không xác định thời hạn có phải báo trước?
Nếu bạn cần thêm thông tin hoặc có bất kỳ câu hỏi nào, hãy liên hệ trực tiếp với Pháp Luật Việt qua hotline 1900 996616 để được tư vấn chi tiết.
