Việc chia đất theo Luật chia đai cho con khi bố mẹ mất là vấn đề quan trọng, ảnh hưởng trực tiếp đến quyền lợi và nghĩa vụ của các bên. Bài viết cung cấp thông tin về quy định di chúc, thừa kế theo pháp luật, đất đai trong thừa kế, thời hiệu thừa kế, và quy trình thủ tục pháp lý liên quan.
Mục lục [Ẩn]
1. Các quy định quan trọng trong Luật chia đất đai cho con khi bố mẹ mất
1.1. Quy định về di chúc
Di chúc là sự thể hiện ý chí cá nhân nhằm chuyển tài sản của mình cho người khác sau khi chết. Đây là một trong những căn cứ quan trọng để phân chia tài sản, đất đai theo Luật chia đất đai cho con khi bố mẹ mất, bao gồm cả đất đai.
- Điều kiện để di chúc hợp pháp
-
- Người lập di chúc: Phải có đầy đủ năng lực hành vi dân sự, minh mẫn, sáng suốt, tự nguyện, không bị lừa dối, đe dọa hoặc cưỡng ép tại thời điểm lập di chúc.
- Nội dung di chúc: Không vi phạm điều cấm của luật, không trái đạo đức xã hội. Nội dung phải rõ ràng, cụ thể, xác định rõ người được hưởng di sản và phần di sản được hưởng.
- Hình thức di chúc: Di chúc có thể được lập thành văn bản hoặc di chúc miệng (trong trường hợp tính mạng bị đe dọa và không thể lập di chúc bằng văn bản).
Di chúc bằng văn bản có thể có người làm chứng hoặc không có người làm chứng, có thể được công chứng, chứng thực hoặc không. Tuy nhiên, để đảm bảo tính pháp lý cao nhất, nên lập di chúc bằng văn bản và có công chứng, chứng thực theo Luật chia đất đai cho con khi bố mẹ mất.
- Quyền thừa kế của con theo di chúc: Về nguyên tắc, người lập di chúc có quyền định đoạt tài sản của mình cho bất kỳ ai, bao gồm cả con cái. Con cái sẽ được hưởng phần di sản theo đúng nội dung di chúc.
- Quyền thừa kế bắt buộc của con chưa thành niên hoặc con phụ thuộc
-
- Con chưa thành niên, con đã thành niên mà không có khả năng lao động: Dù di chúc có nội dung như thế nào, những đối tượng này vẫn được hưởng phần di sản bằng hai phần ba suất của một người thừa kế theo pháp luật, nếu di sản được chia theo pháp luật theo Điều 644 Bộ luật Dân sự 2015. Đây là một khía cạnh quan trọng của luật chia đất đai cho con khi bố mẹ mất.
Quy định này nhằm bảo vệ quyền lợi cho những người con chưa đủ khả năng tự lập hoặc không có khả năng lao động theo Luật chia đất đai cho con khi bố mẹ mất.
1.2. Thừa kế theo pháp luật theo Luật chia đất đai cho con khi bố mẹ mất
Thừa kế theo pháp luật được áp dụng trong các trường hợp sau:
- Không có di chúc: Khi bố mẹ mất mà không để lại di chúc.
- Di chúc không hợp pháp: Di chúc bị tuyên bố vô hiệu do vi phạm các điều kiện về người lập, nội dung hoặc hình thức.
- Di chúc có hiệu lực nhưng không phân định toàn bộ tài sản: Phần tài sản không được định đoạt trong di chúc sẽ được chia theo pháp luật.
- Người thừa kế theo di chúc chết trước hoặc chết cùng thời điểm với người lập di chúc; cơ quan, tổ chức được hưởng thừa kế theo di chúc không còn tồn tại vào thời điểm mở thừa kế.
- Người được chỉ định làm người thừa kế theo di chúc mà không có quyền hưởng di sản hoặc từ chối nhận di sản.
- Nguyên tắc chia tài sản
-
- Hàng thừa kế thứ nhất: Theo Điều 651 Bộ luật Dân sự 2015, hàng thừa kế thứ nhất bao gồm: vợ, chồng, cha đẻ, mẹ đẻ, cha nuôi, mẹ nuôi, con đẻ, con nuôi của người chết.
- Chia đều: Những người thừa kế cùng hàng được hưởng phần di sản bằng nhau. Như vậy, trong luật chia đất đai cho con khi bố mẹ mất, con đẻ và con nuôi hợp pháp sẽ được hưởng phần di sản (bao gồm cả quyền sử dụng đất) ngang nhau.
- Quyền của con trong trường hợp bố mẹ có nhiều người thừa kế: Con cái sẽ được chia phần di sản (bao gồm đất đai) ngang bằng với những người khác thuộc hàng thừa kế thứ nhất (vợ/chồng, cha mẹ của người mất) theo Luật chia đất đai cho con khi bố mẹ mất.
>>Xem thêm bài viết liên quan: Quyền thừa kế của vợ khi chồng chết?
1.3. Quy định về đất đai trong thừa kế
- Quyền sử dụng đất có được thừa kế không? Có. Quyền sử dụng đất là một loại tài sản và được phép thừa kế theo quy định của pháp luật. Đây là một phần quan trọng trong Luật chia đất đai cho con khi bố mẹ mất.
- Các loại đất đai thuộc diện thừa kế: Tất cả các loại đất đai mà người chết có quyền sử dụng hợp pháp đều thuộc diện thừa kế, bao gồm: đất ở, đất nông nghiệp, đất phi nông nghiệp,…
- Thủ tục sang tên sổ đỏ khi nhận thừa kế: Sau khi hoàn tất thủ tục khai nhận di sản thừa kế, người thừa kế cần thực hiện thủ tục sang tên Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (sổ đỏ) để xác lập quyền sử dụng đất hợp pháp của mình.
1.4. Thời hiệu thừa kế theo Luật chia đất đai cho con khi bố mẹ mất
- Thời hiệu khởi kiện về thừa kế đất đai
-
- 30 năm đối với bất động sản: Theo Điều 623 Bộ luật Dân sự 2015, thời hiệu để người thừa kế yêu cầu chia di sản là 30 năm đối với bất động sản (bao gồm đất đai) kể từ thời điểm mở thừa kế (thời điểm người để lại di sản chết). Điều này ảnh hưởng đến luật chia đất đai cho con khi bố mẹ mất.
- 10 năm đối với động sản: Thời hiệu yêu cầu chia di sản là 10 năm đối với động sản theo Luật chia đất đai cho con khi bố mẹ mất.
- Thời hiệu yêu cầu xác nhận quyền thừa kế đất đai khi bố mẹ mất của mình hoặc bác bỏ quyền thừa kế của người khác là 10 năm, kể từ thời điểm mở thừa kế.
- Thời hiệu yêu cầu người thừa kế thực hiện nghĩa vụ về tài sản của người chết để lại là 03 năm, kể từ thời điểm mở thừa kế theo Luật chia đất đai cho con khi bố mẹ mất.
- Cách xử lý tài sản nếu vượt quá thời hiệu thừa kế
-
- Nếu hết thời hiệu thừa kế mà các đồng thừa kế không có tranh chấp và đều thừa nhận di sản do người chết để lại chưa chia thì di sản đó chuyển thành tài sản chung của các thừa kế.
- Trường hợp không có người thừa kế hoặc tất cả những người thừa kế đều từ chối nhận di sản hoặc hết thời hiệu yêu cầu chia di sản thì di sản thuộc về Nhà nước.
2. Quy trình và thủ tục pháp lý khi chia đất đai theo Luật thừa kế đất đai cho con khi bố mẹ mất
1.1. Thủ tục khai nhận thừa kế
- Lập văn bản thỏa thuận phân chia tài sản (nếu có nhiều người thừa kế): Các đồng thừa kế có thể thỏa thuận về việc phân chia di sản thừa kế, bao gồm cả đất đai. Văn bản thỏa thuận phải ghi rõ thông tin của người để lại di sản, thông tin của những người thừa kế, danh mục di sản và cách thức phân chia.
- Công chứng văn bản tại văn phòng công chứng: Văn bản thỏa thuận phân chia di sản thừa kế hoặc văn bản khai nhận di sản thừa kế (trường hợp chỉ có một người thừa kế hoặc những người thừa kế cùng hàng từ chối nhận di sản) phải được công chứng tại tổ chức hành nghề công chứng.
1.2. Thủ tục sang tên quyền sử dụng đất
- Hồ sơ cần chuẩn bị
-
- Văn bản về thừa kế (di chúc hợp pháp hoặc văn bản thỏa thuận phân chia di sản thừa kế hoặc văn bản khai nhận di sản thừa kế đã được công chứng).
- Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất (bản gốc).
- Giấy tờ tùy thân của người nhận thừa kế (CMND/CCCD/Hộ chiếu).
- Giấy chứng tử của người để lại di sản.
- Các giấy tờ khác theo yêu cầu của cơ quan có thẩm quyền.
- Nộp hồ sơ tại cơ quan tài nguyên và môi trường: Nộp hồ sơ tại Văn phòng đăng ký đất đai hoặc Chi nhánh Văn phòng đăng ký đất đai cấp huyện nơi có đất.
1.3. Xử lý tranh chấp theo Luật chia đất đai cho con khi bố mẹ mất
- Hòa giải tại địa phương: Khi có tranh chấp về luật chia đất đai cho con khi bố mẹ mất, các bên nên ưu tiên hòa giải tại UBND cấp xã nơi có đất.
- Khởi kiện tại tòa án nếu không thỏa thuận được: Trường hợp hòa giải không thành, các bên có quyền khởi kiện tại Tòa án nhân dân có thẩm quyền để yêu cầu giải quyết tranh chấp.
>>Xem thêm bài viết liên quan: Chia tài sản thừa kế có người không đồng ý phải làm sao?
Nếu bạn cần thêm thông tin hoặc có bất kỳ câu hỏi nào về “luật chia đất đai cho con khi bố mẹ mất”, hãy liên hệ trực tiếp với Pháp Luật Việt qua hotline 1900 996616 để được tư vấn chi tiết. Chúng tôi luôn sẵn sàng hỗ trợ bạn giải đáp mọi thắc mắc về các vấn đề pháp lý liên quan. Đừng ngần ngại liên hệ để được hỗ trợ tốt nhất!
