Hợp đồng lao động là gì? Đây là văn bản ràng buộc pháp lý xác định quyền và nghĩa vụ của cả người sử dụng lao động và người lao động, đồng thời là cơ sở đầu tiên để giải quyết các mâu thuẫn hoặc tranh chấp phát sinh trong quá trình làm việc.
Mục lục
1. Hợp đồng lao động là gì?
a. Khái niệm hợp đồng lao động
Theo khoản 1 Điều 13 Bộ Luật lao động 2019, hợp đồng lao động là gì? Đó là sự thỏa thuận giữa người lao động và người sử dụng lao động về các điều kiện làm việc, tiền lương, quyền lợi và nghĩa vụ của mỗi bên trong quan hệ lao động.
Điều quan trọng là, ngay cả khi các bên sử dụng tên gọi khác nhưng nội dung thể hiện rõ ràng việc làm có trả công, tiền lương và sự giám sát, thì vẫn được coi là hợp đồng lao động hợp pháp.
b. Hình thức của hợp đồng lao động
Hợp đồng lao động phải được giao kết bằng văn bản và lập thành hai bản: một bản dành cho người lao động và một bản cho người sử dụng lao động.
Tuy nhiên, trong trường hợp công việc mang tính tạm thời và kéo dài dưới 03 tháng, các bên có thể lựa chọn giao kết hợp đồng lao động bằng lời nói.
Theo Bộ Luật lao động năm 2019, hợp đồng lao động có thể được giao kết theo các loại sau:
Một là, hợp đồng lao động không xác định thời hạn, đây là loại hợp đồng trong đó các bên không quy định thời gian cụ thể, do đó không xác định thời điểm chấm dứt hiệu lực của hợp đồng.
Hai là, hợp đồng lao động xác định thời hạn, đây là loại hợp đồng trong đó các bên xác định rõ thời gian và thời điểm kết thúc hợp đồng, với thời gian từ 12 tháng đến 36 tháng.
2. Lưu ý khi ký kết hợp đồng lao động
a. Tìm hiểu về luật lao động hiện hành
Hiểu biết về luật lao động giúp tránh mắc phải sai sót khi ký hợp đồng. Trước khi ký kết, nên cập nhật các quy định mới nhất để đàm phán quyền lợi một cách hiệu quả.
Nguồn thông tin nên được chọn lọc từ các trang Web chính thức của Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội, trang tư vấn luật uy tín hoặc báo chí để đảm bảo tính chính xác.
b. Xác minh thông tin doanh nghiệp
Trước khi ký kết hợp đồng, người lao động cần kiểm tra thông tin doanh nghiệp để tránh rơi vào tình trạng bị lừa đảo. Sinh viên mới ra trường là đối tượng dễ bị dụ dỗ bởi các công ty “ma”. Kiểm tra mã số thuế, thời gian hoạt động, lĩnh vực kinh doanh và đánh giá trên Internet sẽ giúp có cái nhìn khách quan. Nếu có dấu hiệu nghi ngờ, đừng ngần ngại từ chối ký hợp đồng.
c. Đọc kỹ điều khoản hợp đồng
Đọc và hiểu rõ tất cả các điều khoản trong hợp đồng là rất quan trọng. Người lao động cần chú ý đến thông tin về công việc, mức lương, thời gian, địa điểm làm việc và các quyền lợi khác. Nếu gặp những điều khoản mơ hồ như “bố trí sau” hay “thỏa thuận theo nhu cầu”, yêu cầu làm rõ và sửa lại trước khi ký.
d. Đánh giá lại năng lực và nhu cầu bản thân
Trước khi ký hợp đồng, hãy tự đánh giá năng lực và sự phù hợp của bản thân với công việc. Nếu không chắc chắn, có thể gặp phải tình trạng phải hủy hợp đồng sau một thời gian ngắn. Đảm bảo công việc phù hợp với khả năng và sở thích của bản thân để tránh tổn thất về thời gian và tiền bạc.
e. Không chấp nhận hợp đồng “bằng miệng”
Hợp đồng bằng miệng mặc dù có giá trị pháp lý, nhưng sẽ gây khó khăn khi xảy ra tranh chấp. Để bảo vệ quyền lợi, nên yêu cầu ký hợp đồng bằng văn bản, ngay cả khi đó là người quen.
f. Luôn giữ một bản hợp đồng
Sau khi ký kết, hợp đồng sẽ được chia thành hai bản, mỗi bên giữ một bản. Nếu doanh nghiệp không giao lại bản hợp đồng, hãy yêu cầu ngay để bảo vệ quyền lợi và tránh rắc rối trong tương lai.
3. Một số lỗi sai sót phổ biến khi soạn thảo hợp đồng lao động
Hợp đồng lao động là tài liệu pháp lý quan trọng ghi nhận sự thỏa thuận giữa các bên, và phải tuân thủ các quy định của pháp luật hiện hành. Tuy nhiên, trong quá trình soạn thảo hợp đồng, một số lỗi phổ biến có thể gặp phải, bao gồm:
- Thiếu thông tin của người sử dụng lao động hoặc người lao động.
- Không xác định rõ địa điểm làm việc.
- Dẫn chiếu đến các căn cứ pháp lý đã hết hiệu lực.
- Mặc nhiên yêu cầu người lao động làm thêm giờ.
- Quy định người lao động phải chấp nhận mọi sự điều động công việc mà không rõ ràng.
- Không ghi rõ hình thức và phương thức trả lương.
- Thời hạn hợp đồng không được ghi rõ ràng khi nào bắt đầu và kết thúc.
- Người sử dụng lao động giữ giấy tờ, bằng cấp của người lao động khi ký hợp đồng.
Bài viết trên đã giải thích rõ hợp đồng lao động là gì?, các lưu ý quan trọng khi ký kết và các lỗi phổ biến cần tránh. Người lao động cần nắm rõ các quy định pháp luật để bảo vệ quyền lợi của mình một cách tốt nhất.
Nếu bạn cần thêm thông tin hoặc có bất kỳ câu hỏi nào, hãy liên hệ trực tiếp với Pháp Luật Việt qua hotline 1900 996616 để được tư vấn chi tiết.
