Thời hạn sử dụng đất có thể chia thành hai loại: sử dụng lâu dài và sử dụng có thời hạn. Trong đó, đất có thời hạn sử dụng 50 năm là rất phổ biến. Vậy, liệu đất 50 năm khi hết thời hạn sử dụng sẽ bị thu hồi? Hãy cùng tìm hiểu chi tiết qua bài viết dưới đây.
Mục lục
1. Đất 50 năm là gì? Gồm những loại đất nào?
a. Khái niệm đất 50 năm
Theo Điều 9 Luật Đất đai 2024, đất đai được phân loại thành ba nhóm: đất nông nghiệp, đất phi nông nghiệp, và đất chưa sử dụng. Tuy nhiên, trong các nhóm này, không có loại đất nào được gọi là “đất 50 năm”. Tuy nhiên, thuật ngữ “đất 50 năm” thường được hiểu là những loại đất 50 năm khi hết thời hạn sử dụng, được ghi rõ trên Sổ đỏ hoặc Sổ hồng (Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất và quyền sở hữu nhà ở).
b. Những loại đất có thời hạn sử dụng 50 năm
Căn cứ Điều 172 Luật Đất đai 2024, các loại đất có thời hạn sử dụng 50 năm hoặc tối đa không quá 50 năm gồm các trường hợp sau:
| STT | Trường hợp | Thời hạn sử dụng | Xử lý khi hết thời hạn |
|---|---|---|---|
| 1 | Cá nhân trực tiếp sản xuất nông nghiệp (đất trồng cây hàng năm, nuôi trồng thủy sản, làm muối, trồng cây lâu năm, rừng sản xuất là rừng trồng) | 50 năm | Nếu có nhu cầu, được tiếp tục sử dụng đất theo thời hạn 50 năm mà không cần làm thủ tục gia hạn. |
| 2 | Hộ gia đình, cá nhân thuê đất nông nghiệp | Không quá 50 năm | Nếu có nhu cầu, Nhà nước xem xét tiếp tục cho thuê nhưng không quá 50 năm. |
| 3 | Tổ chức được giao đất, cho thuê đất để thực hiện dự án có sử dụng đất | Theo thời hạn hoạt động của dự án nhưng không quá 50 năm | Nếu có nhu cầu, Nhà nước xem xét tiếp tục cho thuê nhưng không quá 50 năm. |
| 4 | Tổ chức được giao đất, cho thuê đất không phải lập dự án đầu tư | Theo đơn xin giao đất, cho thuê đất nhưng không quá 50 năm | Nếu có nhu cầu, Nhà nước xem xét tiếp tục cho thuê nhưng không quá 50 năm. |
2. Đất 50 năm khi hết thời hạn sử dụng sẽ bị thu hồi?
Theo Luật Đất đai 2024, không phải tất cả đất 50 năm khi hết thời hạn sử dụng sẽ bị thu hồi. Nhà nước chỉ thực hiện thu hồi đất trong một số trường hợp đặc biệt. Cụ thể, việc thu hồi đất khi hết thời hạn sẽ chỉ xảy ra trong những trường hợp sau đây:
Nhóm 1: Thu hồi đất vì mục đích quốc phòng, an ninh
Nhà nước sẽ thu hồi đất 50 năm khi hết thời hạn khi cần thiết để phục vụ cho các mục đích quốc phòng, an ninh. Các trường hợp thu hồi đất bao gồm:
- Làm nơi đóng quân, trụ sở làm việc
- Xây dựng căn cứ quân sự
- Xây dựng công trình phòng thủ quốc gia, trận địa và công trình đặc biệt về quốc phòng, an ninh
- Xây dựng ga, cảng, công trình thông tin quân sự, an ninh
- Xây dựng công trình công nghiệp, khoa học và công nghệ, văn hóa, thể thao phục vụ quốc phòng, an ninh
- Xây dựng kho tàng của lực lượng vũ trang nhân dân
- Làm trường bắn, thao trường, bãi thử vũ khí, bãi hủy vũ khí
- Xây dựng cơ sở đào tạo, trung tâm huấn luyện, bệnh viện, nhà an dưỡng điều dưỡng, nghỉ dưỡng phục hồi chức năng
- Xây dựng nhà công vụ của lực lượng vũ trang nhân dân
- Làm cơ sở giam giữ, cơ sở tạm giam, tạm giữ, cơ sở giáo dục bắt buộc, trường giáo dưỡng, khu lao động, cải tạo.
Nhóm 2: Thu hồi đất để phát triển kinh tế – xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng
Nhà nước có quyền thu hồi đất 50 năm khi hết thời hạn để phục vụ cho các dự án phát triển kinh tế và xã hội vì lợi ích quốc gia và cộng đồng. Những công trình sẽ được xây dựng bao gồm:
- Xây dựng công trình giao thông
- Xây dựng công trình thủy lợi
- Xây dựng công trình cấp nước, thoát nước
- Xây dựng công trình xử lý chất thải
- Xây dựng công trình năng lượng, chiếu sáng công cộng
- Xây dựng công trình dầu khí.
Nhóm 3: Thu hồi đất do vi phạm pháp luật về đất đai
Nhà nước có quyền thu hồi đất 50 năm khi hết thời hạn trong các trường hợp người sử dụng đất vi phạm pháp luật về đất đai. Cụ thể:
Nhóm 4: Thu hồi đất do chấm dứt việc sử dụng đất theo pháp luật
Đất 50 năm khi hết thời hạn sử dụng cũng có thể bị thu hồi khi chấm dứt việc sử dụng đất hoặc trong các trường hợp tự nguyện trả lại đất:
- Tổ chức được Nhà nước giao đất không thu tiền sử dụng đất bị giải thể, phá sản hoặc bị chấm dứt hoạt động
- Cá nhân sử dụng đất chết mà không có người nhận thừa kế sau khi đã thực hiện nghĩa vụ tài sản
- Đất 50 năm khi hết thời hạn nhưng không được gia hạn sử dụng đất
- Chấm dứt dự án đầu tư
- Do bị thu hồi rừng
- Chủ thể sử dụng giảm hoặc không còn nhu cầu sử dụng đất và có đơn tự nguyện trả lại đất
- Đất ở trong khu vực bị ô nhiễm môi trường có nguy cơ đe dọa tính mạng con người
- Đất có nguy cơ sạt lở, sụt lún, bị ảnh hưởng bởi hiện tượng thiên tai khác đe dọa tính mạng con người.
Vậy, đất 50 năm khi hết thời hạn sử dụng có bị thu hồi không? Đất 50 năm khi hết thời hạn không tự động bị thu hồi. Nhà nước chỉ thu hồi trong các trường hợp: quốc phòng, phát triển kinh tế – xã hội, vi phạm pháp luật, hoặc không gia hạn. Cần chú ý gia hạn và sử dụng đúng mục đích để tránh bị thu hồi.
>>Xem thêm: Nghị định thu hồi đất 2024: Những thay đổi quan trọng
