Cấp dưỡng nuôi con sau ly hôn là nghĩa vụ pháp lý nhưng không ít trường hợp người chồng cố tình né tránh. Hành vi này gây nhiều khó khăn cho người mẹ trong việc chăm sóc và nuôi dạy con cái. Bài viết sẽ giúp bạn hiểu rõ quy định pháp luật và hướng xử lý khi chồng trốn tránh nghĩa vụ cấp dưỡng.
1. Nghĩa vụ cấp dưỡng nuôi con theo quy định của pháp luật
Nghĩa vụ cấp dưỡng nuôi con sau ly hôn được quy định rõ ràng tại Điều 110 Luật Hôn nhân và Gia đình năm 2014. Đây là cơ sở pháp lý quan trọng để giải quyết vấn đề chồng trốn cấp dưỡng nuôi con.
- Cha, mẹ có nghĩa vụ cấp dưỡng cho con chưa thành niên, con đã thành niên không có khả năng lao động và không có tài sản để tự nuôi mình trong trường hợp không sống chung với con hoặc sống chung với con nhưng vi phạm nghĩa vụ nuôi dưỡng con. Trong trường hợp chồng trốn cấp dưỡng nuôi con quy định này có ý nghĩa đặc biệt quan trọng.
Theo đó, khi ly hôn, người không sống chung với con phải có nghĩa vụ cấp dưỡng nuôi con trong các trường hợp sau:
- Con chưa thành niên.
- Con đã thành niên nhưng không có khả năng lao động và không có tài sản để tự nuôi mình. Việc tuân thủ quy định này là yếu tố then chốt để giải quyết vấn đề chồng trốn cấp dưỡng nuôi con.
2. Chồng trốn cấp dưỡng nuôi con, cách thức bảo vệ quyền lợi cho con
Căn cứ tại Điều 82 Luật Hôn nhân và gia đình năm 2014 quy định về nghĩa vụ, quyền của cha, mẹ không trực tiếp nuôi con sau khi ly hôn như sau:
“Điều 82. Nghĩa vụ, quyền của cha, mẹ không trực tiếp nuôi con sau khi ly hôn
1. Cha, mẹ không trực tiếp nuôi con có nghĩa vụ tôn trọng quyền của con được sống chung với người trực tiếp nuôi.
2. Cha, mẹ không trực tiếp nuôi con có nghĩa vụ cấp dưỡng cho con.
3. Sau khi ly hôn, người không trực tiếp nuôi con có quyền, nghĩa vụ thăm nom con mà không ai được cản trở.
Cha, mẹ không trực tiếp nuôi con lạm dụng việc thăm nom để cản trở hoặc gây ảnh hưởng xấu đến việc trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con thì người trực tiếp nuôi con có quyền yêu cầu Tòa án hạn chế quyền thăm nom con của người đó.”
Theo quy định nêu trên thì người không trực tiếp nuôi con có nghĩa vụ cấp dưỡng cho con. Trong trường hợp sau khi ly hôn, vợ hoặc chồng có nghĩa vụ cấp dưỡng (bản án/quyết định của Toà án ghi nhận nghĩa vụ cấp dưỡng thuộc về 1 người) nhưng không thực hiện nghĩa vụ cấp dưỡng thì người trực tiếp nuôi con phải thực hiện thủ tục yêu cầu thi hành án.
Căn cứ theo quy định tại Điều 45 Luật thi hành án dân sự 2015 thì thời hạn tự nguyện thi hành án là 10 ngày, cụ thể:
1. Thời hạn tự nguyện thi hành án là 10 ngày, kể từ ngày người phải thi hành án nhận được quyết định thi hành án hoặc được thông báo hợp lệ quyết định thi hành án.
2. Trường hợp cần ngăn chặn người phải thi hành án có hành vi tẩu tán, hủy hoại tài sản hoặc hành vi khác nhằm trốn tránh việc thi hành án thì Chấp hành viên áp dụng ngay biện pháp quy định tại Chương IV của Luật này.
Nếu hết thời gian theo quy định và không có thỏa thuận khác mà bên phải thi hành án không tự nguyện thi hành thì bạn có quyền làm đơn yêu cầu thi hành án. Đơn được gửi đến Chi cục thi hành án tại địa phương nơi đã giải quyết Đơn ly hôn của vợ chồng bạn. Đơn yêu cầu phải có các nội dung sau đây:
a) Tên, địa chỉ của người yêu cầu;
b) Tên cơ quan thi hành án dân sự nơi yêu cầu;
c) Tên, địa chỉ của người được thi hành án; người phải thi hành án;
d) Nội dung yêu cầu thi hành án;
đ) Thông tin về tài sản, điều kiện thi hành án của người phải thi hành án, nếu có;
e) Ngày, tháng, năm làm đơn;
g) Chữ ký hoặc điểm chỉ của người làm đơn; trường hợp là pháp nhân thì phải có chữ ký của người đại diện hợp pháp và đóng dấu của pháp nhân, nếu có.
Sau khi nhận Đơn yêu cầu thi hành án của bạn, cơ quan thi hành án sẽ tiến hành kiểm tra hồ sơ và các tài liệu liên quan. Nếu hồ sơ đầy đủ và hợp lệ, cơ quan sẽ ra quyết định thi hành án. Trong quá trình xác minh, nếu phát hiện bên phải thi hành án có khả năng thực hiện nghĩa vụ nhưng không thực hiện, ví dụ như chồng cũ của bạn có đủ điều kiện cấp dưỡng cho con nhưng lại không thực hiện nghĩa vụ này, cơ quan thi hành án sẽ tiến hành cưỡng chế thi hành án.
Tuy nhiên, nếu xác minh được rằng chồng cũ của bạn gặp khó khăn về tài chính và không thể thực hiện việc cấp dưỡng, thì thi hành án có thể bị hoãn theo quy định của pháp luật.
>>Xem thêm: Hậu ly hôn 2025: Trách nhiệm cấp dưỡng thuộc về ai? Bao nhiêu là đủ?
5. Chế tài xử lý đối với người trốn tránh trách nhiệm cấp dưỡng
Pháp luật có những chế tài nghiêm khắc để xử lý hành vi chồng trốn cấp dưỡng nuôi con:
- Xử phạt hành chính: Phạt tiền từ 3.000.000 – 5.000.000 đồng nếu không thực hiện công việc theo bản án, quyết định (điểm a khoản 3 Điều 64 Nghị định 82/2020/NĐ-CP).
- Xử lý hình sự: Có thể bị phạt cảnh cáo, cải tạo không giam giữ đến 02 năm, hoặc phạt tù từ 03 tháng đến 02 năm nếu trốn tránh nghĩa vụ cấp dưỡng làm cho người được cấp dưỡng lâm vào tình trạng nguy hiểm (khoản 37 Điều 1 Bộ luật Hình sự sửa đổi năm 2017).
>>Xem thêm: Ly thân có được cấp dưỡng nuôi con? Giải đáp pháp lý và quyền lợi cần biết
Khi cuộc sống hôn nhân tan vỡ, điều quan trọng nhất còn lại chính là trách nhiệm với con cái. Tuy nhiên, không phải ai cũng ý thức đầy đủ về nghĩa vụ của mình. Chồng trốn cấp dưỡng nuôi con sau khi ly hôn, phải làm sao? Đây là câu hỏi mà rất nhiều người đang trăn trở khi gặp phải tình huống oái oăm này.
Nếu bạn đang rơi vào hoàn cảnh tương tự và chưa biết bắt đầu từ đâu, đừng lo lắng! Hãy để đội ngũ chuyên viên tư vấn luật của Pháp Luật Việt đồng hành cùng bạn, hỗ trợ bạn từng bước theo đúng quy định pháp luật hiện hành.
📞 Liên hệ ngay hotline: 1900 996616 để được tư vấn miễn phí và kịp thời. Đừng để sự im lặng làm tổn thương thêm con trẻ – hành động đúng lúc sẽ giúp bạn bảo vệ quyền lợi cho mình và cho con!
