Chế độ thai sản đối với người đóng BHXH tự nguyện từ 01/7/2025

Kể từ ngày 01/7/2025, Luật Bảo hiểm xã hội 2024 chính thức có hiệu lực, mang đến nhiều thay đổi đối với người tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện. Một trong những thay đổi đáng chú ý là chế độ thai sản dành cho người tham gia BHXH tự nguyện. Vậy, cụ thể các quy định sẽ như thế nào?

1. Có được hưởng chế độ thai sản khi đóng BHXH tự nguyện?

Trợ cấp thai sản là một trong những chế độ mới được quy định trong Luật Bảo hiểm xã hội 2024. Theo quy định của Luật mới, người tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện sẽ được hưởng các chế độ sau:

• Trợ cấp thai sản
• Chế độ hưu trí
• Chế độ tử tuất

Trong khi đó, theo Luật Bảo hiểm xã hội 2014, người tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện chỉ được hưởng hai chế độ là:

• Chế độ hưu trí
• Chế độ tử tuất

Với sự thay đổi từ ngày 01/7/2025, khi Luật Bảo hiểm xã hội 2024 chính thức có hiệu lực, những người tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện, bao gồm lao động tự do, nội trợ và các đối tượng khác, sẽ được hưởng chế độ thai sản.

2. Điều kiện hưởng chế độ thai sản khi tham gia BHXH tự nguyện

Theo quy định tại Điều 94 Luật Bảo hiểm xã hội 2024, các đối tượng và điều kiện hưởng trợ cấp thai sản khi tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện được xác định như sau:

• Đối tượng hưởng: Lao động nữ sinh con và lao động nam có vợ sinh con.

• Điều kiện hưởng trợ cấp thai sản:

  • Người tham gia BHXH tự nguyện hoặc vừa tham gia BHXH tự nguyện và BHXH bắt buộc ít nhất 06 tháng trong 12 tháng trước khi sinh con sẽ được hưởng trợ cấp thai sản.

  • Trường hợp mẹ đóng BHXH tự nguyện và qua đời sau khi sinh, cha hoặc người nuôi dưỡng trực tiếp sẽ được nhận trợ cấp thai sản.

  • Nếu cả cha và mẹ đều tham gia BHXH và đủ điều kiện hưởng trợ cấp thai sản, chỉ một trong hai (cha hoặc mẹ) sẽ nhận trợ cấp.

  • Trong trường hợp người lao động vừa đủ điều kiện hưởng trợ cấp thai sản từ BHXH tự nguyện và BHXH bắt buộc, họ chỉ được hưởng chế độ từ BHXH bắt buộc.

  • Nếu mẹ đủ điều kiện nhận trợ cấp thai sản từ BHXH bắt buộc và cha đủ điều kiện từ BHXH tự nguyện, mẹ sẽ nhận trợ cấp từ BHXH bắt buộc, còn cha nhận từ BHXH tự nguyện, và ngược lại.

3. Mức hưởng chế độ thai sản khi tham gia BHXH tự nguyện

Theo quy định tại Điều 95 Luật BHXH 2024, mức trợ cấp thai sản cho người tham gia BHXH tự nguyện được quy định như sau:

• Mức trợ cấp 02 triệu đồng cho:

  • Mỗi con sinh ra.
  • Mỗi thai nhi từ 22 tuần tuổi trở lên chết trong tử cung.
  • Thai chết trong quá trình chuyển dạ.

• Chính sách hỗ trợ bổ sung: Áp dụng cho lao động nữ thuộc dân tộc thiểu số hoặc lao động nữ dân tộc Kinh có chồng là người dân tộc thiểu số thuộc hộ nghèo.

4. Mức đóng BHXH tự nguyện để được hưởng chế độ thai sản là bao nhiêu?

Mức đóng bảo hiểm xã hội tự nguyện là 22% của mức thu nhập làm căn cứ đóng BHXH vào quỹ hưu trí và tử tuất. Ngoài ra, Nhà nước cũng sẽ hỗ trợ một phần cho người tham gia bảo hiểm xã hội.

>>Xem thêm: Cập nhật mới nhất quy định về bảo hiểm xã hội năm 2025

Vì vậy, công thức tính mức đóng BHXH tự nguyện để hưởng trợ cấp thai sản được xác định như sau:

Mức đóng BHXH tự nguyện = 22% mức thu nhập làm căn cứ đóng BHXH tự nguyện – mức hỗ trợ của Nhà nước

Cụ thể:

• • Mức thấp nhất là mức chuẩn hộ nghèo ở khu vực nông thôn, tương đương 1,5 triệu đồng/tháng.
  • Mức cao nhất là 20 lần mức tham chiếu tại thời điểm đóng. Mức tham chiếu này được Chính phủ quy định để tính toán đóng và hưởng một số chế độ bảo hiểm, đồng thời sẽ được điều chỉnh dựa trên sự thay đổi của chỉ số giá tiêu dùng và tăng trưởng kinh tế.

Thu nhập làm căn cứ đóng BHXH tự nguyện:

• Theo Luật BHXH 2024, nếu chưa bãi bỏ mức lương cơ sở, mức tham chiếu sẽ được tính theo mức lương cơ sở. Nếu lương cơ sở bị bãi bỏ, mức tham chiếu sẽ không được thấp hơn mức lương cơ sở đó.

• Mức hỗ trợ của Nhà nước: Mức hỗ trợ này sẽ được điều chỉnh tùy thuộc vào tình hình kinh tế – xã hội và khả năng ngân sách Nhà nước, tuy nhiên hiện tại chưa có thông tin cụ thể về mức hỗ trợ này.

5. Thủ tục hưởng chế độ thai sản khi tham gia BHXH tự nguyện

Để nhận trợ cấp thai sản khi tham gia BHXH tự nguyện, lao động nữ sinh con hoặc lao động nam có vợ sinh con cần thực hiện các bước thủ tục sau:

5.1 Hồ sơ cần thiết

• Giấy khai sinh, trích lục khai sinh, hoặc giấy chứng sinh của con (bản sao).

• Nếu thai nhi chết trong tử cung, chết khi chuyển dạ, hoặc chết sau khi sinh mà chưa có giấy chứng sinh, hồ sơ cần bổ sung một trong các giấy tờ sau:

  • Tóm tắt hồ sơ bệnh án ghi nhận thông tin về sự kiện con chết (bản chính hoặc bản sao).
  • Giấy ra viện của lao động nữ có thông tin về con chết (bản chính hoặc bản sao).
  • Giấy báo tử của con (bản sao).
  • Văn bản xác nhận của Ủy ban nhân dân cấp xã (nếu con chết trong vòng 24 giờ sau khi sinh).

5.2 Trình tự thực hiện

Thời gian giải quyết chế độ thai sản được quy định tại Điều 97 Luật Bảo hiểm xã hội 2024:

• Bước 1: Người lao động phải nộp hồ sơ cho cơ quan bảo hiểm xã hội trong vòng 60 ngày kể từ ngày sinh con.

• Bước 2: Cơ quan bảo hiểm xã hội sẽ giải quyết hồ sơ trong 05 ngày làm việc kể từ ngày nhận đủ hồ sơ. Nếu không giải quyết, cơ quan sẽ thông báo bằng văn bản và nêu rõ lý do.

Trên đây là các quy định mới về chế độ thai sản khi tham gia BHXH tự nguyện từ 01/7/2025 theo Luật Bảo hiểm xã hội 2024.

Nếu bạn cần thêm thông tin hoặc có bất kỳ câu hỏi nào, hãy liên hệ trực tiếp với Pháp Luật Việt qua hotline 1900 996616 để được tư vấn chi tiết.