Hòa giải ly hôn là một thủ tục quan trọng, không phải ai cũng nắm rõ. Bài viết này sẽ cung cấp thông tin chi tiết về quy định, thủ tục hòa giải ly hôn, các trường hợp không phải hòa giải, và những lợi ích mà nó mang lại trong quá trình giải quyết ly hôn.
Mục lục
1. Hòa giải ly hôn là gì?
Hòa giải ly hôn là quá trình bên thứ ba (thường là người có uy tín trong cộng đồng hoặc Thẩm phán) hỗ trợ và thuyết phục các bên tranh chấp trong vụ ly hôn tự nguyện thỏa thuận. Mục đích chính là hàn gắn mối quan hệ, giải quyết các bất đồng một cách ổn thỏa, và bảo vệ quyền lợi của cả vợ/chồng và con cái.
- Mục đích: Để hàn gắn mối quan hệ rạn nứt, giải quyết các tranh chấp một cách ổn thỏa, đảm bảo quyền lợi và lợi ích của cả vợ chồng và con cái.
- Các hình thức hòa giải: Hòa giải ly hôn có thể diễn ra tại cơ sở (tổ dân phố, thôn, bản,…), tại tòa án, hoặc tại trung tâm trọng tài thương mại.
- Nguyên tắc khi hòa giải
- Tôn trọng sự tự nguyện thỏa thuận của vợ chồng.
- Không dùng vũ lực, đe dọa để ép buộc hòa giải ly hôn.
- Nội dung thỏa thuận không vi phạm pháp luật, không trái đạo đức xã hội.
2. Có bắt buộc phải hòa giải ly hôn?
Pháp luật Việt Nam luôn coi trọng việc bảo vệ giá trị gia đình và khuyến khích hòa giải ly hôn. Tuy nhiên, quy định về việc này như sau:
- Hòa giải ở cơ sở
- Điều 52 Luật Hôn nhân và Gia đình 2014 khuyến khích vợ chồng nên hòa giải ly hôn ở cơ sở.
- Người hòa giải ở cơ sở có thể là người có uy tín trong cộng đồng.
- Đây là hình thức hòa giải mang tính tự nguyện, không bắt buộc.
- Hòa giải tại tòa án
- Theo Điều 54 Luật Hôn nhân và Gia đình 2014, sau khi nộp đơn xin ly hôn lên tòa án, tòa án bắt buộc phải tiến hành hòa giải ly hôn.
- Mục đích của hòa giải tại tòa án là giúp các bên thống nhất về việc ly hôn, giải quyết các vấn đề liên quan (tài sản, con cái…).
3. Các trường hợp không bắt buộc hòa giải
Mặc dù hòa giải ly hôn là thủ tục bắt buộc, nhưng có một số trường hợp ngoại lệ, tòa án sẽ không tiến hành:
- Người bị yêu cầu ly hôn hoặc người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan vắng mặt: Khi tòa triệu tập hợp lệ đến lần thứ hai mà vẫn vắng mặt (trừ trường hợp có lý do chính đáng).
- Vợ chồng không thể tham gia hòa giải vì lý do chính đáng: Ví dụ: bệnh tật, ở xa…
- Vợ hoặc chồng mất năng lực hành vi dân sự.
- Một trong hai vợ chồng đề nghị không tiến hành hòa giải: Trong trường hợp này, tòa án vẫn có thể quyết định không hòa giải nếu xét thấy việc hòa giải không còn ý nghĩa hoặc không mang lại kết quả.
4. Thủ tục hòa giải ly hôn tại tòa án
Trong các vụ án ly hôn, thủ tục hòa giải ly hôn tại tòa án thường diễn ra theo các bước sau:
- Bước 1: Phổ biến quyền và nghĩa vụ: Thẩm phán phổ biến quyền, nghĩa vụ của các đương sự (vợ và chồng).
- Bước 2: Trình bày nội dung tranh chấp: Các bên trình bày nội dung tranh chấp, bổ sung yêu cầu, đưa ra các căn cứ để bảo vệ yêu cầu của mình và đề xuất hướng giải quyết.
- Bước 3: Xác định các vấn đề: Thẩm phán xác định và kết luận những vấn đề mà hai bên đã thống nhất, chưa thống nhất, yêu cầu bổ sung, và trình bày những nội dung chưa rõ ràng.
- Bước 4: Lập biên bản và ra quyết định
- Tòa án lập biên bản ghi nhận kết quả hòa giải ly hôn. Tùy thuộc vào kết quả hòa giải, tòa án sẽ ra các quyết định
- Công nhận sự thỏa thuận ly hôn.
- Tạm đình chỉ hoặc đình chỉ giải quyết vụ án.
- Đưa vụ án ra xét xử (nếu hòa giải không thành).
5. Lợi ích của việc hòa giải
- Giải quyết mâu thuẫn: Giúp các bên đối thoại, hiểu nhau hơn và tìm ra giải pháp chung.
- Tiết kiệm thời gian và chi phí: Tránh được các phiên tòa kéo dài và các chi phí pháp lý phát sinh.
- Bảo vệ quyền lợi của con cái: Đảm bảo các vấn đề liên quan đến con cái được giải quyết một cách tốt nhất.
- Giữ gìn mối quan hệ: Trong một số trường hợp, hòa giải ly hôn có thể giúp hai bên duy trì mối quan hệ bạn bè, thậm chí là hàn gắn tình cảm và duy trì mối quan hệ tốt đẹp sau ly hôn (đặc biệt là vì lợi ích của con cái).
Hòa giải ly hôn là bắt buộc trừ một số trường hợp đặc biệt, giúp các bên bảo vệ quyền lợi. Hãy tìm hiểu kỹ quy định pháp luật để đưa ra quyết định đúng đắn. Liên hệ Pháp Luật Việt qua tổng đài 1900 996616 để được tư vấn chi tiết.
