Trong cuộc sống, sau khi ly hôn, nhiều cặp đôi gặp phải tình huống phải tiếp tục sống chung nhà. Điều này đặt ra nhiều câu hỏi pháp lý liên quan đến quyền ở, chia tài sản và các quy định pháp luật liên quan. Bài viết này sẽ cung cấp thông tin chi tiết và giải đáp thắc mắc về vấn đề sống chung nhà sau ly hôn.
1. Chấm dứt hôn nhân và chia tài sản khi ly hôn
Theo khoản 14 Điều 3 Luật Hôn nhân và Gia đình năm 2014, ly hôn là việc chấm dứt quan hệ vợ chồng theo bản án, quyết định có hiệu lực pháp luật của tòa án. Khi ly hôn, việc chia tài sản được phân biệt giữa tài sản chung và tài sản riêng của vợ chồng. Việc phân chia tài sản cần đảm bảo công bằng và minh bạch, đặc biệt trong trường hợp sống chung nhà sau ly hôn.
- Tài sản riêng: Nếu tài sản là riêng của một bên (ví dụ: tài sản thừa kế, tặng cho riêng), nó vẫn thuộc sở hữu của người đó sau ly hôn.
- Tài sản chung: Nếu tài sản là chung của vợ chồng, việc chia sẻ được thực hiện theo hai cách:
- Chia theo thỏa thuận: Vợ chồng tự thỏa thuận và lập văn bản.
- Chia không thỏa thuận được: Tòa án sẽ chia tài sản dựa trên công sức đóng góp của mỗi bên.
Ngoài nhà và đất, tài sản chung còn có thể bao gồm các tài sản khác như tiền, vàng, tài khoản ngân hàng, ô tô, xe máy… Việc chia các tài sản này cũng tuân theo các nguyên tắc tương tự như chia nhà và đất. Việc giải quyết các vấn đề liên quan đến tài sản sau ly hôn có ý nghĩa quan trọng trong bối cảnh sống chung nhà sau ly hôn.
2. Thời hạn lưu cư và quyền ở lại nhà sau ly hôn
Điều 63 Luật Hôn nhân và Gia đình quy định về quyền lưu cư trong trường hợp một bên gặp khó khăn về chỗ ở sau ly hôn. Quy định này nhằm bảo vệ quyền lợi của người có hoàn cảnh khó khăn sau khi hôn nhân tan vỡ. Đặc biệt quan trọng trong tình huống sống chung nhà sau ly hôn.
- Nhà ở thuộc sở hữu riêng: Nếu nhà ở thuộc sở hữu riêng của một bên (đã được xác định trong quá trình ly hôn), và một trong hai bên (thường là người không có nhà ở hoặc có nhà ở nhỏ hơn) có khó khăn về chỗ ở, thì khi ly hôn, người này có quyền lưu cư tại nhà đó.
- Thời hạn lưu cư: Bên gặp khó khăn về chỗ ở có quyền lưu cư trong thời hạn tối đa 06 tháng kể từ ngày quan hệ hôn nhân chấm dứt (tức là ngày bản án ly hôn có hiệu lực pháp luật), trừ khi có thỏa thuận khác.
- Điều kiện
- Tài sản là nhà ở thuộc sở hữu riêng của một trong hai người.
- Nhà ở này đã được sử dụng chung trong thời kỳ hôn nhân.
- Một trong hai bên gặp khó khăn về chỗ ở sau ly hôn và không có thỏa thuận khác về việc ở lại.
Trong thời gian lưu cư, người ở lại không có quyền bán, cho thuê hoặc tặng cho tài sản. Tuy nhiên, chủ sở hữu có thể yêu cầu khoản tiền thuê hoặc các chi phí liên quan.
3. Sống chung nhà sau ly hôn có vi phạm pháp luật?
Sau khi ly hôn, quan hệ hôn nhân đã chấm dứt, hai người trở thành độc thân. Việc sống chung nhà sau ly hôn không vi phạm pháp luật nếu không có hành vi chung sống như vợ chồng.
- Chung sống như vợ chồng: Là việc nam, nữ tổ chức cuộc sống chung và coi nhau như vợ chồng (khoản 7 Điều 3 Luật HN&GĐ). Việc này bao gồm cả việc cùng nhau sinh hoạt, chăm sóc, chia sẻ tài chính, có con chung, thể hiện mối quan hệ trước cộng đồng… Nếu chỉ đơn thuần sống chung nhà sau ly hôn, không có các biểu hiện như trên, thì chưa đủ cơ sở để kết luận là chung sống như vợ chồng.
- Người đang có vợ hoặc có chồng: Bao gồm các trường hợp được quy định tại khoản 4 Điều 2 Thông tư liên tịch số 01/2016/TTLT-TANDTC-VKSNDTC-BT:
4. “Người đang có vợ hoặc có chồng” quy định tại điểm c khoản 2 Điều 5 của Luật hôn nhân và gia đình là người thuộc một trong các trường hợp sau đây:
a) Người đã kết hôn với người khác theo đúng quy định của pháp luật về hôn nhân và gia đình nhưng chưa ly hôn hoặc không có sự kiện vợ (chồng) của họ chết hoặc vợ (chồng) của họ không bị tuyên bố là đã chết;
b) Người xác lập quan hệ vợ chồng với người khác trước ngày 03-01-1987 mà chưa đăng ký kết hôn và chưa ly hôn hoặc không có sự kiện vợ (chồng) của họ chết hoặc vợ (chồng) của họ không bị tuyên bố là đã chết;
c) Người đã kết hôn với người khác vi phạm điều kiện kết hôn theo quy định của Luật hôn nhân và gia đình nhưng đã được Tòa án công nhận quan hệ hôn nhân bằng bản án, quyết định của Tòa án đã có hiệu lực pháp luật và chưa ly hôn hoặc không có sự kiện vợ (chồng) của họ chết hoặc vợ (chồng) của họ không bị tuyên bố là đã chết.”
Sau ly hôn, vợ chồng có thể sống chung nhà sau ly hôn tối đa 6 tháng nếu chưa tái hôn và không chung sống như vợ chồng. Tuy nhiên, điều này không làm phát sinh quyền, nghĩa vụ vợ chồng. Nếu còn tình cảm, có thể tái hôn; nếu không, nên ở riêng để tránh mâu thuẫn. Liên hệ Pháp Luật Việt qua tổng đài 1900 996616 để được hỗ trợ.
