Việc có nên rút bảo hiểm xã hội một lần để giải quyết nhu cầu tài chính ngắn hạn hay tiếp tục đóng cho đến khi đủ tuổi nhận lương hưu là câu hỏi mà nhiều người lao động băn khoăn. Tuy nhiên, việc nhận BHXH một lần sẽ gây bất lợi cho người lao động vì những lý do sau đây.
Mục lục
1. Mất 04 quyền lợi bảo hiểm khi rút bảo hiểm xã hội một lần
Bảo hiểm xã hội (BHXH) là một chính sách quan trọng, giúp người lao động đảm bảo 04 nguồn tài chính cho đến khi về hưu, bao gồm bảo hiểm y tế, hưu trí, tử tuất và hỗ trợ mai táng.
Do đó, nếu người lao động nghỉ việc trước tuổi nghỉ hưu và rút bảo hiểm xã hội một lần, họ sẽ mất đi quyền lợi từ 04 chế độ này. Cụ thể:
1.1 Lương hưu
Lương hưu là khoản tiền giúp người lao động duy trì cuộc sống khi về hưu cho đến cuối đời.
Theo quy định, mức lương hưu mà người lao động nhận được sẽ không vượt quá 75% của mức bình quân tiền lương hoặc thu nhập đã đóng BHXH.
Dữ liệu từ Bảo hiểm xã hội Việt Nam cho thấy, mức lương hưu cao nhất tại Việt Nam hiện nay đã lên tới hơn 140 triệu đồng/tháng (tính đến tháng 8/2023), sau nhiều lần điều chỉnh.
Hằng năm, Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội thực hiện điều chỉnh mức lương và thu nhập đóng BHXH để đảm bảo chống lại sự mất giá của tiền tệ. Ngoài ra, những người đang hưởng lương hưu cũng được Nhà nước quan tâm, với các điều chỉnh để tăng mức lương hưu thay vì giữ cố định.
1.2 Bảo hiểm y tế
Việc rút bảo hiểm xã hội một lần sẽ khiến người lao động mất quyền lợi bảo hiểm y tế (BHYT). Theo Khoản 1 Điều 2 Nghị định 146/2018/NĐ-CP, những người đang nhận lương hưu, trợ cấp mất sức lao động hàng tháng, hoặc trợ cấp BHXH hàng tháng được cấp thẻ BHYT miễn phí.
Do đó, nếu rút bảo hiểm xã hội một lần và không có lương hưu, trong trường hợp bị bệnh, người lao động sẽ không có thẻ BHYT và có thể đối mặt với khó khăn khi không đủ khả năng chi trả chi phí khám chữa bệnh, đặc biệt khi phải điều trị lâu dài.
Nếu người nghỉ hưu muốn tiếp tục hưởng BHYT, họ sẽ phải mua BHYT theo diện hộ gia đình. Tuy nhiên, đối với người không có lương hưu, chi phí tham gia BHYT sẽ trở thành gánh nặng tài chính.
Hiện nay, người hưởng lương hưu khi khám chữa bệnh BHYT đúng tuyến được quỹ BHYT thanh toán tới 95% chi phí. Trong khi đó, người tham gia BHYT theo diện hộ gia đình chỉ được quỹ BHYT thanh toán tối đa 80% chi phí khám chữa bệnh.
1.3 Trợ cấp mai táng
Nếu người lao động đang tham gia bảo hiểm xã hội nhưng không đủ điều kiện để tiếp tục đóng, họ có thể bảo lưu thời gian đã đóng và tiếp tục tham gia sau. Trong trường hợp bảo lưu mà không may qua đời, gia đình hoặc người thân sẽ được nhận trợ cấp mai táng.
Tuy nhiên, nếu đã nhận tiền BHXH một lần, người lao động sẽ không còn đủ điều kiện để nhận trợ cấp mai táng.
Theo Khoản 1 Điều 66 Luật Bảo hiểm xã hội 2014, trợ cấp mai táng sẽ được cấp cho người lo mai táng trong các trường hợp sau khi người lao động qua đời:
- Người lao động đang tham gia BHXH hoặc đang bảo lưu thời gian đóng BHXH và đã có thời gian đóng từ 12 tháng trở lên.
- Người đang nhận lương hưu.
Mức trợ cấp mai táng hiện nay bằng 10 lần mức lương cơ sở, với mức lương cơ sở là 2,34 triệu đồng, khoản trợ cấp mai táng người thân nhận được là 23,4 triệu đồng. Đây là khoản tiền đáng kể giúp đỡ gia đình trong việc chi trả các chi phí liên quan đến tang lễ.
1.4 Tiền tử tuất
Giống như trợ cấp mai táng, người lao động đã nhận BHXH một lần sẽ không được hưởng tiền tử tuất.
Hiện nay, nếu người lao động đang nhận lương hưu hoặc đã đóng BHXH đủ 15 năm trở lên nhưng chưa rút bảo hiểm xã hội một lần và không may qua đời, thân nhân của họ, bao gồm các đối tượng như con chưa đủ 18 tuổi, con từ đủ 18 tuổi trở lên mà bị suy giảm khả năng lao động từ 81% trở lên (theo Khoản 2 Điều 67 Luật BHXH 2014), sẽ được nhận trợ cấp tử tuất hàng tháng.
Mức trợ cấp tử tuất hàng tháng đối với mỗi thân nhân là 50% mức lương cơ sở. Trường hợp thân nhân không có người trực tiếp nuôi dưỡng, mức trợ cấp này sẽ được tăng lên 70% mức lương cơ sở.
Vì vậy, việc rút bảo hiểm xã hội một lần không chỉ ảnh hưởng đến quyền lợi của người lao động mà còn tác động trực tiếp đến quyền lợi của thân nhân sau này.
2. Không được cộng nối thời gian đóng BHXH
Khi người lao động đã nhận tiền BHXH một lần, họ sẽ không được cộng nối thời gian đã đóng BHXH vào thời gian đóng mới trong các lần tham gia sau.
Cụ thể, Điều 61 Luật Bảo hiểm xã hội 2014 quy định như sau:
“Điều 61. Bảo lưu thời gian đóng bảo hiểm xã hội
Người lao động khi nghỉ việc mà chưa đủ điều kiện để hưởng lương hưu theo quy định tại Điều 54 và Điều 55 của Luật này hoặc chưa hưởng bảo hiểm xã hội một lần theo quy định tại Điều 60 của Luật này thì được bảo lưu thời gian đóng bảo hiểm xã hội.“
Do đó, nếu người lao động nghỉ việc mà chưa rút bảo hiểm xã hội một lần, họ sẽ được bảo lưu thời gian đóng BHXH và có thể cộng nối với thời gian đóng tiếp theo.
Tuy nhiên, khi đã nhận BHXH một lần, người lao động có thể mất cơ hội nhận lương hưu vì không còn đủ điều kiện về thời gian đóng BHXH.
3. Số tiền BHXH nhận được thấp hơn số tiền đã đóng
Khi người lao động rút bảo hiểm xã hội một lần, họ sẽ phải chịu thiệt thòi về số tiền nhận được. Cụ thể, theo Điều 5 Quyết định 595/QĐ-BHXH, mỗi tháng người lao động đóng 8% trên mức lương tháng, trong khi người sử dụng lao động đóng 14% trên quỹ tiền lương BHXH của người lao động vào quỹ hưu trí và tử tuất.
Tổng mức tiền đóng hàng tháng vào quỹ hưu trí và tử tuất từ người lao động và người sử dụng lao động là 22% trên quỹ tiền lương đóng BHXH. Do đó, mỗi năm đóng BHXH sẽ tương đương với 22% x 12 = 2.64 tháng lương.
Theo Khoản 2 Điều 60 Luật Bảo hiểm xã hội, mức hưởng BHXH một lần sẽ được tính dựa trên số năm đã tham gia bảo hiểm xã hội, với cách tính cụ thể như sau:
“Điều 60. Bảo hiểm xã hội một lần
2. Mức hưởng bảo hiểm xã hội một lần được tính theo số năm đã đóng bảo hiểm xã hội, cứ mỗi năm được tính như sau:
a) 1,5 tháng mức bình quân tiền lương tháng đóng bảo hiểm xã hội cho những năm đóng trước năm 2014;
b) 02 tháng mức bình quân tiền lương tháng đóng bảo hiểm xã hội cho những năm đóng từ năm 2014 trở đi;
c) Trường hợp thời gian đóng bảo hiểm xã hội chưa đủ một năm thì mức hưởng bảo hiểm xã hội bằng số tiền đã đóng, mức tối đa bằng 02 tháng mức bình quân tiền lương tháng đóng bảo hiểm xã hội.“
So với số tiền đóng BHXH hàng tháng, số tiền nhận được khi rút bảo hiểm xã hội một lần là thấp hơn rất nhiều.
>>Xem thêm: Cách tính mức hưởng BHXH 1 lần nhanh chóng, chính xác
Tóm lại, trước khi quyết định rút bảo hiểm xã hội một lần, người lao động cần suy nghĩ thấu đáo để tránh mất đi các quyền lợi bảo hiểm quan trọng cho bản thân và gia đình trong tương lai.
Nếu bạn vẫn còn băn khoăn liệu mình có nên rút bảo hiểm xã hội một lần hay không? Hãy liên hệ với Pháp Luật Việt qua số tổng đài: 1900 996616 để được tư vấn nhanh chóng, chi tiết.
