Luật Bảo hiểm xã hội mới nhất năm 2025 là Luật nào?

Luật Bảo hiểm xã hội mới 2024 chính thức được thông qua với nhiều thay đổi quan trọng nhằm mở rộng đối tượng tham gia, tăng quyền lợi và đảm bảo an sinh xã hội bền vững. Luật sẽ có hiệu lực từ ngày 1/7/2025, với nhiều chính sách ưu đãi, giúp người lao động dễ dàng tiếp cận lương hưu và các chế độ bảo hiểm khác. 

1. Luật Bảo hiểm xã hội mới nhất năm 2025 là Luật nào?

Luật Bảo hiểm xã hội mới nhất năm 2025 là Luật BHXH năm 2024 gồm 11 chương với 141 điều và sẽ chính thức có hiệu lực từ ngày 1/7/2025. Văn bản luật này đã được Quốc hội khóa XV thông qua tại Kỳ họp thứ 7 vào ngày 29/6/2024.

So với Luật Bảo hiểm xã hội hiện hành, Luật Bảo hiểm xã hội mới có sự bổ sung đáng kể với việc tăng thêm 2 chương và 16 điều, nhằm hoàn thiện hệ thống pháp luật về bảo hiểm xã hội.

Quá trình xây dựng Luật hướng đến ba mục tiêu quan trọng:

• Bảo đảm an sinh xã hội theo tinh thần Hiến pháp, đồng thời cụ thể hóa các nội dung cải cách trong Nghị quyết số 28-NQ/TW cùng các nghị quyết liên quan.
• Khắc phục những hạn chế, bất cập trong thực tiễn áp dụng Luật Bảo hiểm xã hội.
• Mở rộng và tăng cường quyền lợi để khuyến khích người lao động tham gia bảo hiểm xã hội.

Dưới đây là 14 điểm đổi mới trọng tâm của Luật Bảo hiểm xã hội năm 2024.

>>Xem thêm: Cập nhật mới nhất quy định về bảo hiểm xã hội năm 2025

2. Những điểm nổi bật của Luật Bảo hiểm xã hội mới nhất năm 2025

2.1. Bổ sung trợ cấp hưu trí xã hội nhằm phát triển hệ thống BHXH đa tầng

Theo Luật Bảo hiểm xã hội mới năm 2024, trợ cấp hưu trí xã hội là một phần của hệ thống bảo hiểm xã hội do ngân sách nhà nước chi trả, được kế thừa và mở rộng từ quy định trợ cấp xã hội hằng tháng dành cho người cao tuổi không có lương hưu hay trợ cấp BHXH hằng tháng. Đặc biệt, độ tuổi hưởng trợ cấp hưu trí xã hội được giảm từ 80 xuống 75 tuổi.

Đối với người thuộc hộ nghèo, hộ cận nghèo, độ tuổi đủ điều kiện hưởng trợ cấp hưu trí xã hội giảm xuống từ 70 đến dưới 75 tuổi.

2.2. Tăng cường liên kết giữa trợ cấp hưu trí xã hội và BHXH cơ bản

Luật Bảo hiểm xã hội mới bổ sung quy định trợ cấp hằng tháng cho người lao động không đủ điều kiện hưởng lương hưu và chưa đủ tuổi nhận trợ cấp hưu trí xã hội.

Cụ thể, công dân Việt Nam đến tuổi nghỉ hưu nhưng chưa đóng đủ 15 năm BHXH và chưa đủ 75 tuổi để hưởng trợ cấp hưu trí xã hội, nếu không chọn nhận BHXH một lần mà có yêu cầu, sẽ được hưởng trợ cấp hằng tháng từ chính khoản đã đóng. Trong thời gian nhận trợ cấp này, họ cũng sẽ được ngân sách nhà nước hỗ trợ đóng BHYT.

>>Xem thêm: Quy định hưởng bảo hiểm xã hội khi về hưu mới nhất năm 2025

2.3. Mở rộng nhóm đối tượng tham gia BHXH

Luật Bảo hiểm xã hội mới 2024 mở rộng phạm vi tham gia BHXH bắt buộc cho các nhóm sau:

• Chủ hộ kinh doanh có đăng ký kinh doanh
• Người làm việc không chuyên trách ở cấp xã, thôn, tổ dân phố
• Người lao động làm việc bán thời gian
• Người quản lý doanh nghiệp, hợp tác xã không hưởng lương

2.4. Bổ sung chế độ ốm đau, thai sản cho người hoạt động không chuyên trách cấp xã

Trước đây, người hoạt động không chuyên trách cấp xã chỉ được hưởng chế độ hưu trí và tử tuất. Tuy nhiên, Luật Bảo hiểm xã hội mới 2024 đã bổ sung quyền lợi về chế độ ốm đau, thai sản cho nhóm đối tượng này, nhằm nâng cao mức độ bảo vệ an sinh xã hội.

2.5. Thêm chế độ thai sản vào chính sách BHXH tự nguyện

Người tham gia BHXH tự nguyện, nếu đáp ứng đủ điều kiện theo quy định, sẽ được nhận trợ cấp thai sản với mức 2 triệu đồng cho mỗi con sinh ra. Khoản trợ cấp này được ngân sách nhà nước chi trả, người lao động không phải đóng thêm so với quy định hiện hành.

2.6. Giảm số năm đóng tối thiểu để hưởng lương hưu xuống 15 năm

Luật Bảo hiểm xã hội mới 2024 tạo điều kiện cho nhiều người lao động được hưởng lương hưu hơn bằng cách giảm số năm đóng BHXH tối thiểu từ 20 năm xuống còn 15 năm.

2.7. Khuyến khích người lao động bảo lưu thời gian đóng thay vì nhận BHXH một lần

Luật sửa đổi theo hướng tăng quyền lợi để khuyến khích người lao động bảo lưu thời gian đóng, thay vì nhận BHXH một lần. Tuy nhiên, người lao động vẫn có thể yêu cầu nhận BHXH một lần trong các trường hợp sau:

• Đủ tuổi nghỉ hưu nhưng chưa đóng đủ 15 năm BHXH
• Ra nước ngoài định cư
• Bị mắc bệnh hiểm nghèo như ung thư, bại liệt, AIDS…
• Bị suy giảm khả năng lao động từ 81% trở lên
• Sau 12 tháng không tham gia BHXH và có thời gian đóng BHXH dưới 20 năm (áp dụng cho người đã tham gia trước ngày 1/7/2025)

Từ ngày 1/7/2025, người mới tham gia BHXH chỉ có thể rút một lần trong các trường hợp đặc biệt nêu trên.

>>Xem thêm: Điều kiện hưởng BHXH 1 lần mới nhất năm 2025

Người lao động bảo lưu thời gian đóng sẽ có lợi hơn, vì:

• Được hưởng lương hưu dễ dàng hơn
• Mức hưởng cao hơn khi tiếp tục tham gia BHXH
• Được nhà nước đóng BHYT trong thời gian hưởng lương hưu
• Có cơ hội hưởng trợ cấp hằng tháng khi không đủ điều kiện hưởng lương hưu

2.8. Đảm bảo quyền tham gia và thụ hưởng BHXH của lao động Việt Nam ở nước ngoài và lao động nước ngoài tại Việt Nam

Luật Bảo hiểm xã hội mới 2024 bổ sung quy định về việc công nhận thời gian tham gia BHXH của người lao động Việt Nam làm việc ở nước ngoài và lao động nước ngoài làm việc tại Việt Nam, theo các điều ước quốc tế mà Việt Nam là thành viên.

2.9. Nâng cao hiệu quả quản lý và đầu tư Quỹ BHXH

Luật Bảo hiểm xã hội mới quy định mở rộng danh mục và phương thức đầu tư Quỹ BHXH nhằm nâng cao hiệu quả quản lý, sử dụng và đảm bảo an toàn Quỹ BHXH.

2.10. Bổ sung quy định về bảo hiểm hưu trí bổ sung

Luật Bảo hiểm xã hội mới bổ sung một chương riêng về bảo hiểm hưu trí bổ sung, quy định rõ về đối tượng tham gia, nguyên tắc hoạt động, Quỹ bảo hiểm hưu trí bổ sung và chính sách hỗ trợ từ nhà nước. Điều này tạo điều kiện để người lao động và doanh nghiệp có thêm lựa chọn nhằm tăng mức lương hưu khi về già.

2.11. Thay thế “mức lương cơ sở” bằng “mức tham chiếu”

Luật Bảo hiểm xã hội mới 2024 sử dụng khái niệm “mức tham chiếu” thay vì “mức lương cơ sở” để xác định mức đóng và mức hưởng BHXH. Khi chưa bãi bỏ mức lương cơ sở, mức tham chiếu sẽ bằng mức lương cơ sở hiện hành.

Mức tham chiếu được điều chỉnh dựa trên chỉ số giá tiêu dùng, tốc độ tăng trưởng kinh tế và khả năng chi trả của ngân sách nhà nước cũng như Quỹ BHXH.

2.12. Tăng cường quản lý thu và đóng BHXH

Luật dành riêng một chương để quy định về thu, đóng BHXH, nhằm bảo vệ quyền lợi người lao động, xử lý các hành vi trốn đóng hoặc chậm đóng BHXH.

2.13. Đẩy mạnh giao dịch điện tử trong lĩnh vực BHXH

Luật Bảo hiểm xã hội mới năm 2024 thúc đẩy chuyển đổi số bằng cách bổ sung các quy định về giao dịch điện tử trong lĩnh vực BHXH. Đồng thời, đơn giản hóa, cắt giảm thủ tục hành chính giúp người dân dễ dàng tiếp cận quyền lợi BHXH.

2.14. Điều chỉnh, bổ sung chế độ BHXH phù hợp với thực tiễn

Luật kế thừa và phát triển các quy định phù hợp từ luật hiện hành, đồng thời sửa đổi những bất cập để đảm bảo tính khả thi và đồng bộ với hệ thống pháp luật. Những thay đổi này nhằm mục tiêu bảo vệ tốt hơn quyền lợi của người lao động và đảm bảo an sinh xã hội bền vững.

Luật Bảo hiểm xã hội mới 2024 mang đến nhiều cải cách quan trọng, giúp mở rộng quyền lợi cho người lao động. Những thay đổi này góp phần bảo vệ an sinh xã hội bền vững. Người lao động cần nắm rõ để tối ưu quyền lợi khi tham gia BHXH.

Nếu bạn cần thêm thông tin hoặc có bất kỳ câu hỏi nào, hãy liên hệ trực tiếp với Pháp Luật Việt qua hotline 1900 996616 để được tư vấn chi tiết.