Hậu ly hôn 2025: Trách nhiệm cấp dưỡng thuộc về ai? Bao nhiêu là đủ?

Thực tế cho thấy, sau khi ly hôn, nhiều trường hợp không hoàn thành trách nhiệm cấp dưỡng theo quy định. Dưới đây là tổng hợp các quy định pháp luật về nghĩa vụ và trách nhiệm cấp dưỡng sau ly hôn.

1. Ai có nghĩa vụ và trách nhiệm cấp dưỡng sau ly hôn?

Theo Luật Hôn nhân và Gia đình năm 2014, trách nhiệm cấp dưỡng chỉ phát sinh giữa các chủ thể trên cơ sở quan hệ hôn nhân, huyết thống hoặc nuôi dưỡng. Theo đó, tại khoản 1 Điều 107 Luật Hôn nhân và Gia đình năm 2014 đã xác định rõ: “Nghĩa vụ cấp dưỡng được thực hiện giữa cha, mẹ và con; giữa anh, chị, em với nhau; giữa ông bà nội, ông bà ngoại và cháu; giữa cô, dì, chú, cậu, bác ruột và cháu ruột; giữa vợ và chồng theo quy định của Luật này.”

Điều này áp dụng trong các trường hợp:

• Người được cấp dưỡng chưa thành niên hoặc đã thành niên nhưng không có khả năng lao động, không có tài sản tự nuôi mình.

• Các bên có quan hệ hôn nhân, huyết thống hoặc nuôi dưỡng nhưng không sống chung.

Sau ly hôn, trách nhiệm cấp dưỡng phát sinh trong hai trường hợp:

• Cha, mẹ không trực tiếp nuôi con: Phải thực hiện trách nhiệm cấp dưỡng cho con chưa thành niên hoặc con đã thành niên nhưng không thể tự lo cho bản thân.

• Vợ, chồng: Khi một bên rơi vào tình trạng khó khăn, túng quẫn và có yêu cầu cấp dưỡng hợp pháp

>>Xem thêm: Ly thân có được yêu cầu cấp dưỡng nuôi con? Giải đáp pháp ý

2. Mức cấp dưỡng theo quy định pháp luật

Mức cấp dưỡng được quy định tại Điều 116 Luật Hôn nhân và Gia đình, dựa trên thỏa thuận giữa các bên về thu nhập, khả năng thực tế và nhu cầu thiết yếu của người được cấp dưỡng.

Nếu không đạt được thỏa thuận, Tòa án sẽ quyết định mức cấp dưỡng, đảm bảo trách nhiệm cấp dưỡng tối thiểu theo quy định, không thấp hơn một nửa mức lương tối thiểu vùng theo Nghị định 74/2024/NĐ-CP.

Mức cấp dưỡng có thể thực hiện theo các phương thức linh hoạt: hàng tháng, hàng quý hoặc một lần tùy theo khả năng của người có trách nhiệm cấp dưỡng.

3. Nghĩa vụ và trách nhiệm cấp dưỡng kéo dài đến khi nào?

Cha, mẹ có nghĩa vụ và trách nhiệm cấp dưỡng cho con đến khi con đủ 18 tuổi hoặc đã thành niên nhưng không thể tự nuôi mình. Nghĩa vụ này chấm dứt khi:

• Người được cấp dưỡng có khả năng lao động hoặc có tài sản tự nuôi mình.

• Người cấp dưỡng hoặc người được cấp dưỡng qua đời.

4. Có được tăng hoặc giảm mức cấp dưỡng không?

Pháp luật cho phép thay đổi mức cấp dưỡng nếu có lý do chính đáng.

• Tăng mức cấp dưỡng khi nhu cầu thiết yếu của con tăng cao và người cấp dưỡng có đủ khả năng.

• Giảm mức cấp dưỡng nếu thu nhập hoặc điều kiện kinh tế của người cấp dưỡng gặp khó khăn, ảnh hưởng đến việc thực hiện trách nhiệm cấp dưỡng.

Nếu không đạt được thỏa thuận, các bên có thể yêu cầu Tòa án xem xét và quyết định.

5. Xử lý trường hợp trốn tránh trách nhiệm cấp dưỡng

Người không thực hiện trách nhiệm cấp dưỡng theo phán quyết của Tòa án có thể bị xử lý theo pháp luật:

• Xử phạt hành chính: Phạt tiền từ 3-5 triệu đồng theo Nghị định 82/2020/NĐ-CP.

• Xử lý hình sự: Nếu hành vi trốn trách nhiệm cấp dưỡng gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe, tính mạng của người được cấp dưỡng, có thể bị phạt tù đến 02 năm theo Bộ luật Hình sự 2017.

6. Làm gì nếu người kia trốn tránh trách nhiệm cấp dưỡng?

Nếu một bên không thực hiện trách nhiệm cấp dưỡng, người có quyền lợi có thể thực hiện các biện pháp sau:

• Yêu cầu thi hành án: Người trực tiếp nuôi con có thể yêu cầu cơ quan thi hành án xử lý theo bản án đã có hiệu lực.

• Khởi kiện ra Tòa án: Nộp đơn khởi kiện đòi cấp dưỡng nếu bản án ly hôn không quy định rõ ràng nghĩa vụ này hoặc nếu bên kia không thực hiện đúng.

>>Xem thêm: Chồng trốn cấp dưỡng nuôi con sau khi ly hôn, phải làm sao?

Thực hiện trách nhiệm cấp dưỡng sau ly hôn giúp bảo vệ quyền lợi con cái, tránh tranh chấp pháp lý. Nếu bị trốn tránh, có thể yêu cầu thi hành án hoặc khởi kiện. Liên hệ Pháp Luật Việt qua tổng đài 1900 996616 để được tư vấn chi tiết.