Thủ tục lập di chúc tại phòng công chứng

Thủ tục lập di chúc tại phòng công chứng giúp bảo vệ quyền lợi của người lập di chúc và các bên thừa kế, hạn chế tranh chấp phát sinh. Thủ tục được thực hiện đơn giản, minh bạch và đúng quy định pháp luật.

1. Lập di chúc tại phòng Công chứng có bắt buộc không?

Theo quy định hiện hành, di chúc có thể được lập dưới hai hình thức chính: di chúc miệng và di chúc bằng văn bản.

Điều 628 Bộ luật Dân sự 2015 đã liệt kê các loại di chúc bằng văn bản, bao gồm:

• Di chúc không có người làm chứng;
• Di chúc có người làm chứng;
• Di chúc được công chứng;
• Di chúc được chứng thực.

Ngoài ra, để được pháp luật công nhận, di chúc phải đáp ứng đầy đủ các điều kiện nêu tại khoản 1 Điều 630 Bộ luật Dân sự 2015:

• Người lập di chúc phải minh mẫn, tỉnh táo tại thời điểm lập, không bị lừa gạt, ép buộc hay đe dọa.
• Nội dung của di chúc phải tuân thủ các quy định pháp luật, không vi phạm điều cấm và không trái đạo đức xã hội.
• Hình thức của di chúc phải đúng theo quy định pháp luật.

Lưu ý:

• Theo quy định pháp luật, người từ đủ 15 tuổi đến chưa đủ 18 tuổi có thể lập di chúc, nhưng di chúc phải được thể hiện bằng văn bản và cần sự đồng ý của cha, mẹ hoặc người giám hộ.
• Đối với người bị hạn chế về thể chất hoặc không biết chữ, việc lập di chúc cần có người làm chứng viết thay và phải được công chứng hoặc chứng thực để đảm bảo giá trị pháp lý.

• Di chúc bằng văn bản mà không có công chứng di chúc hoặc chứng thực chỉ được coi là hợp pháp khi đáp ứng đầy đủ các điều kiện mà pháp luật quy định.

Như vậy, theo pháp luật hiện hành, thủ tục lập di chúc tại phòng công chứng không phải là yêu cầu bắt buộc. Người lập di chúc có thể chọn công chứng hoặc chứng thực, ngoại trừ trường hợp di chúc được lập thay bởi người làm chứng khi người lập di chúc gặp hạn chế thể chất hoặc không biết chữ, thì cần phải có công chứng hoặc chứng thực.

>>Xem thêm: Có thể lập di chúc tại nhà không?

2. Các trường hợp nên lập di chúc Công chứng

Mặc dù không bắt buộc, nhưng việc thực hiện thủ tục lập di chúc tại phòng công chứng được khuyến khích trong các trường hợp sau:

• Người lập di chúc có khối tài sản lớn, phức tạp: Việc công chứng sẽ giúp phân định rõ ràng tài sản, tránh tranh chấp giữa những người thừa kế.
• Người lập di chúc muốn đảm bảo tính bí mật của di chúc: Phòng công chứng có trách nhiệm giữ bí mật nội dung di chúc.
• Người lập di chúc muốn di chúc có giá trị pháp lý cao nhất: Di chúc được công chứng có giá trị chứng cứ cao, khó bị bác bỏ trước tòa.
• Người lập di chúc không chắc chắn về khả năng tự lập di chúc hợp pháp: Công chứng viên sẽ tư vấn và hỗ trợ người lập di chúc soạn thảo di chúc đúng quy định pháp luật.
• Người lập di chúc muốn thay đổi, bổ sung di chúc đã lập: Việc thay đổi, bổ sung di chúc đã công chứng cũng cần được thực hiện tại phòng công chứng.

3. Hồ sơ lập di chúc tại phòng Công chứng

Để thực hiện thủ tục lập di chúc tại phòng công chứng, người lập di chúc cần chuẩn bị đầy đủ các giấy tờ sau:

• Phiếu yêu cầu công chứng: Theo mẫu của phòng công chứng.
• Dự thảo di chúc (nếu có): Người lập di chúc có thể tự soạn thảo di chúc hoặc nhờ công chứng viên soạn thảo.
• Bản sao giấy tờ tùy thân: Chứng minh nhân dân/Căn cước công dân/Hộ chiếu của người lập di chúc.
• Bản sao giấy tờ chứng minh quyền sở hữu, quyền sử dụng tài sản: Sổ đỏ, sổ hồng, giấy đăng ký xe,… (nếu di chúc có nội dung liên quan đến việc định đoạt tài sản).
• Giấy khám sức khỏe: Giấy chứng nhận sức khỏe do cơ quan y tế có thẩm quyền cấp, xác nhận người lập di chúc minh mẫn, sáng suốt tại thời điểm lập di chúc.

4. Thủ tục lập di chúc tại phòng Công chứng

Thủ tục lập di chúc tại phòng công chứng bao gồm các bước sau:

• Bước 1: Chuẩn bị hồ sơ: Người lập di chúc chuẩn bị đầy đủ hồ sơ theo hướng dẫn ở mục 3.
• Bước 2: Nộp hồ sơ: Người lập di chúc nộp hồ sơ tại phòng công chứng.
• Bước 3: Kiểm tra hồ sơ: Công chứng viên kiểm tra hồ sơ, nếu thiếu sót sẽ hướng dẫn người lập di chúc bổ sung.
• Bước 4: Soạn thảo di chúc (nếu người lập di chúc chưa có dự thảo): Công chứng viên sẽ tư vấn và soạn thảo di chúc theo yêu cầu của người lập di chúc, đảm bảo đúng quy định pháp luật.
• Bước 5: Đọc, kiểm tra di chúc: Người lập di chúc đọc, kiểm tra lại nội dung di chúc. Công chứng viên giải thích nội dung di chúc cho người lập di chúc hiểu rõ.
• Bước 6: Ký, điểm chỉ vào di chúc: Người lập di chúc ký hoặc điểm chỉ vào từng trang của di chúc trước mặt công chứng viên.
• Bước 7: Công chứng viên ký chứng nhận: Công chứng viên ký chứng nhận vào di chúc.
• Bước 8: Nộp phí công chứng: Người lập di chúc nộp phí công chứng theo quy định.
• Bước 9: Nhận di chúc đã công chứng: Người lập di chúc nhận lại bản di chúc đã được công chứng.

>>Xem thêm: Mẫu di chúc công chứng mới nhất

Lưu ý:

• Người lập di chúc phải trực tiếp đến phòng công chứng để thực hiện thủ tục lập di chúc tại phòng công chứng, không được ủy quyền cho người khác.
• Phòng công chứng có trách nhiệm giữ bí mật nội dung di chúc.
• Người lập di chúc có thể yêu cầu phòng công chứng lưu giữ di chúc.

Nếu bạn cần thêm thông tin hoặc có bất kỳ câu hỏi nào, hãy liên hệ trực tiếp với Pháp Luật Việt qua hotline 1900 996616 để được tư vấn chi tiết.