5 Trường hợp bị loại khỏi quyền thừa kế nhà đất

Quyền thừa kế nhà đất là vấn đề pháp lý phức tạp, ảnh hưởng đến nhiều người. Bài viết này sẽ làm rõ 5 trường hợp bị loại khỏi quyền thừa kế nhà đất theo quy định pháp luật hiện hành. Nắm vững thông tin để bảo vệ quyền lợi của bạn và gia đình.

1. Các trường hợp bị loại khỏi quyền thừa kế nhà đất theo quy định pháp Luật

Việc thừa kế nhà đất được điều chỉnh bởi các quy định của pháp luật, nhằm bảo vệ quyền lợi của người thừa kế và đảm bảo sự công bằng trong phân chia di sản. Tuy nhiên, có những trường hợp mà người thừa kế sẽ bị loại khỏi danh sách được hưởng di sản. Dưới đây là 5 trường hợp cụ thể được quy định tại Khoản 1 Điều 621 Bộ luật Dân sự năm 2015:

a. Người có hành vi xâm phạm nghiêm trọng đến người để lại di sản 

Đây là trường hợp phổ biến nhất, xảy ra khi người thừa kế có các hành vi gây tổn hại nghiêm trọng đến người để lại di sản. Các hành vi này bao gồm:

• Cố ý xâm phạm tính mạng, sức khỏe, danh dự, nhân phẩm: Ví dụ, hành hung, gây thương tích, hoặc có những hành vi làm tổn hại đến danh dự và uy tín của người để lại di sản.
• Ngược đãi nghiêm trọng hoặc hành hạ: Gây ra những hành vi bạo lực về thể chất hoặc tinh thần, làm tổn hại đến sức khỏe, tinh thần và cuộc sống của người để lại di sản.

b. Người vi phạm nghiêm trọng nghĩa vụ nuôi dưỡng 

Pháp luật quy định rõ về nghĩa vụ nuôi dưỡng giữa các thành viên trong gia đình, đặc biệt là đối với cha mẹ, ông bà, những người thân đã cao tuổi hoặc không có khả năng tự lo liệu. Trường hợp người thừa kế không thực hiện hoặc vi phạm nghiêm trọng nghĩa vụ nuôi dưỡng người để lại di sản sẽ bị tước quyền thừa kế nhà đất.

c. Người xâm phạm tính mạng người thừa kế khác

Trường hợp này xảy ra khi người thừa kế có hành vi cố ý xâm phạm tính mạng của người thừa kế khác nhằm chiếm đoạt một phần hoặc toàn bộ di sản. Hành vi này không chỉ vi phạm pháp luật hình sự mà còn tước đi quyền được hưởng thừa kế nhà đất.

d. Người có hành vi gian dối, cưỡng ép hoặc giả mạo trong việc lập di chúc 

Việc lập di chúc là cơ sở pháp lý quan trọng để phân chia di sản theo ý nguyện của người để lại. Tuy nhiên, nếu người thừa kế có các hành vi sau đây, họ sẽ bị loại khỏi danh sách thừa kế nhà đất:

• Lừa dối, cưỡng ép hoặc ngăn cản: Ngăn cản người để lại di sản lập di chúc theo đúng ý nguyện của họ.
• Giả mạo, sửa chữa, hủy hoặc che giấu di chúc: Thực hiện các hành vi trái pháp luật để chiếm đoạt di sản, gây ảnh hưởng đến quyền lợi của những người thừa kế khác.

e. Con đã thành niên, có khả năng lao động không được hưởng theo di chúc hợp pháp

Trong trường hợp người để lại di sản lập di chúc hợp pháp, nhưng không cho con đã thành niên (từ đủ 18 tuổi trở lên) và có khả năng lao động hưởng di sản, thì người con này sẽ không được hưởng thừa kế theo di chúc. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng, người thừa kế vẫn có thể được hưởng di sản nếu người để lại di sản biết rõ các hành vi nêu trên và vẫn mong muốn họ được hưởng thừa kế theo di chúc.

2. Điều kiện để được hưởng 

Để được hưởng quyền thừa kế nhà đất, người thừa kế cần đáp ứng các điều kiện theo quy định của pháp luật. Theo Khoản 1 Điều 45 Luật Đất đai năm 2024, các điều kiện bao gồm:

• Có Giấy chứng nhận: Người thừa kế cần có Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (sổ đỏ) hoặc các giấy tờ pháp lý khác chứng minh quyền sở hữu đất hợp pháp.
• Đất không có tranh chấp: Quyền sử dụng đất phải không có tranh chấp hoặc tranh chấp đã được giải quyết theo quyết định có hiệu lực pháp luật của cơ quan có thẩm quyền.
• Không bị kê biên: Quyền sử dụng đất không được kê biên để đảm bảo thi hành án hoặc các biện pháp khẩn cấp khác theo quy định của pháp luật.
• Trong thời hạn sử dụng: Đất phải còn thời hạn sử dụng theo quy định của pháp luật.

Việc hiểu rõ trường hợp bị loại khỏi quyền thừa kế nhà đất, bao gồm các trường hợp bị loại khỏi danh sách và điều kiện để được hưởng thừa kế, là rất quan trọng để bảo vệ quyền lợi của mỗi cá nhân. Nếu bạn cần thêm thông tin hoặc có bất kỳ câu hỏi nào, hãy liên hệ trực tiếp với Pháp Luật Việt qua hotline 1900 996616 để được tư vấn chi tiết.