Luật Tài nguyên nước 2023 mang đến nhiều điểm mới đột phá, hướng tới quản lý, sử dụng nguồn nước hiệu quả và bền vững. Nổi bật là các quy định về điều hòa, phân phối tài nguyên nước, xác định dòng chảy tối thiểu, và phục hồi nguồn nước suy thoái. Những thay đổi này hứa hẹn sẽ góp phần đảm bảo an ninh nguồn nước quốc gia trong bối cảnh biến đổi khí hậu.
Mục lục
- 1. Bổ sung các quy định trong Luật Tài nguyên nước nhằm đảm bảo an ninh nguồn nước
- 2. Sửa đổi, bổ sung các quy định trong Luật Tài nguyên nước về bảo vệ tài nguyên nước
- 3. Sửa đổi, bổ sung các quy định về khai thác, sử dụng nước trong Luật Tài nguyên nước
- 4. Bổ sung các quy định nhằm đẩy mạnh xã hội hóa trong lĩnh vực tài nguyên nước
- 5. Bổ sung các quy định nhằm chuyển dần từ quản lý bằng công cụ hành chính sang quản lý bằng công cụ kinh tế
- 6. Sửa đổi, bổ sung các quy định nhằm tách bạch quản lý tổng hợp thống nhất về tài nguyên nước với quản lý, vận hành công trình khai thác, sử dụng nước
1. Bổ sung các quy định trong Luật Tài nguyên nước nhằm đảm bảo an ninh nguồn nước
Luật Tài nguyên nước thể hiện rõ ràng các quy định về an ninh nguồn nước, đảm bảo lượng và chất nước phục vụ dân sinh, phát triển kinh tế – xã hội, quốc phòng, an ninh, môi trường và giảm thiểu rủi ro từ thiên tai.
Chính sách ưu đãi cho dự án khai thác nước sinh hoạt, sản xuất ở vùng khan hiếm nước, vùng khó khăn, dân tộc thiểu số, biên giới, hải đảo; hỗ trợ nước sinh hoạt cho người nghèo, phụ nữ, trẻ em, người khuyết tật.
Điểm nổi bật:
- Điều hòa, phân phối tài nguyên nước là điểm mới cốt lõi, bao gồm: xây dựng kịch bản nguồn nước, điều phối bằng hệ thống hỗ trợ quyết định theo thời gian thực, lập và thực hiện phương án điều hòa, phân phối và ứng phó khi thiếu nước.
- Quy định rõ việc xác định dòng chảy tối thiểu, ngưỡng khai thác nước ngầm, bao gồm nguyên tắc, căn cứ và trách nhiệm.
- Ưu tiên đầu tư công trình điều tiết, trữ nước vùng hạn hán; tận dụng moong khai thác khoáng sản đã dừng thành hồ chứa, tạo cảnh quan, chống ngập lụt, cấp nước dự phòng.
- Quy hoạch tổng hợp lưu vực sông để giải quyết vấn đề hạn hán, ô nhiễm, suy thoái, lũ lụt, đảm bảo an ninh nguồn nước, phân bổ tài nguyên nước theo quy hoạch và kịch bản.
2. Sửa đổi, bổ sung các quy định trong Luật Tài nguyên nước về bảo vệ tài nguyên nước
Luật Tài nguyên nước 2023 chú trọng bảo vệ và phục hồi các nguồn nước, kết hợp với các quy định từ Luật Bảo vệ Môi trường 2020 nhằm giảm thiểu ô nhiễm và suy thoái môi trường.
- Bảo vệ chất lượng nước sinh hoạt: Bộ Xây dựng phối hợp với Bộ Công an lập danh mục các công trình cấp nước sinh hoạt đặc biệt quan trọng. Bộ Công an chịu trách nhiệm xây dựng phương án bảo vệ các công trình này.
- Phục hồi nguồn nước suy thoái, cạn kiệt: Luật bổ sung các chính sách và chương trình phục hồi, đặc biệt là các dòng sông “chết,” với cơ chế huy động và phân bổ nguồn lực tài chính.
- Quản lý hồ, ao, đầm, phá: Quy định cụ thể về việc lập và công bố danh mục các hồ, ao không được phép san lấp, tăng khả năng tích trữ nước và giảm thiểu ngập úng đô thị.
3. Sửa đổi, bổ sung các quy định về khai thác, sử dụng nước trong Luật Tài nguyên nước
Bổ sung một số quy định về phân công rõ trách nhiệm cho các Bộ, địa phương trong khai thác nước cho sinh hoạt, nông nghiệp, thủy điện; bổ sung thêm một số quy định về tuần hoàn, tái sử dụng nước, sử dụng nước tiết kiệm, hiệu quả, tránh lãng phí, bảo vệ nguồn nước trong các hoạt động khai thác, sử dụng nước.
4. Bổ sung các quy định nhằm đẩy mạnh xã hội hóa trong lĩnh vực tài nguyên nước
Bổ sung quy định về nguồn lực cho bảo vệ, phát triển tài nguyên nước, trong đó có nguồn vốn xã hội hóa. Quy định chính sách ưu tiên, khuyến khích thực hiện các hoạt động đầu tư phát triển, tích trữ nước và phục hồi nguồn nước bị suy thoái, cạn kiệt, ô nhiễm theo hình thức xã hội hóa.
5. Bổ sung các quy định nhằm chuyển dần từ quản lý bằng công cụ hành chính sang quản lý bằng công cụ kinh tế
Nhằm phản ánh chính xác giá trị của tài nguyên nước, Luật Tài nguyên nước quy định rõ ràng các chính sách về thuế, phí và hạch toán tài nguyên nước. Đây sẽ là nguyên tắc định hướng cho việc sửa đổi, bổ sung các quy định pháp luật liên quan. Thêm vào đó, luật bổ sung quy định thu tiền cấp quyền khai thác tài nguyên nước, mục đích là nâng cao ý thức bảo vệ và sử dụng nước tiết kiệm, hiệu quả. Quy định này áp dụng cho cả nước sinh hoạt và sẽ áp dụng theo lộ trình đối với nước dùng trong sản xuất nông nghiệp.
6. Sửa đổi, bổ sung các quy định nhằm tách bạch quản lý tổng hợp thống nhất về tài nguyên nước với quản lý, vận hành công trình khai thác, sử dụng nước
Để nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước về tài nguyên nước, Luật Tài nguyên nước đã phân định rõ trách nhiệm của các Bộ, ngành. Việc phân công, phân cấp này tách bạch trách nhiệm quản lý tài nguyên nước, nguồn nước với trách nhiệm quản lý quy hoạch, xây dựng, vận hành các công trình thủy lợi, thủy điện, cấp nước đô thị và nông thôn. Đồng thời, Luật cũng sửa đổi, bổ sung các quy định nhằm giải quyết những chồng chéo, xung đột, lỗ hổng hiện hành giữa các luật.
Luật Tài nguyên nước 2023 là bước tiến quan trọng trong quản lý, khai thác và bảo vệ nguồn nước, đảm bảo an ninh nguồn nước quốc gia và hướng tới phát triển bền vững. Các quy định mới tạo ra khung pháp lý toàn diện, giúp hài hòa giữa phát triển kinh tế và bảo vệ môi trường, đáp ứng yêu cầu cấp thiết trong bối cảnh biến đổi khí hậu.
Nếu bạn cần thêm thông tin hoặc có bất kỳ câu hỏi nào, hãy liên hệ trực tiếp với Pháp Luật Việt qua hotline 1900 996616 để được tư vấn chi tiết.
