Trái phiếu Chính phủ là kênh đầu tư an toàn, sinh lời ổn định, thu hút nhiều sự quan tâm. Làm thế nào để mua trái phiếu Chính phủ và lợi ích cụ thể ra sao? Bài viết này sẽ hướng dẫn chi tiết hai phương thức mua phổ biến và phân tích lợi ích cho nhà đầu tư.
Mục lục
1. Trái phiếu Chính phủ là gì?
Trước khi đi vào các phương thức đầu tư, chúng ta cần hiểu rõ khái niệm “Trái phiếu Chính phủ”. Tại khoản 1 Điều 2 Nghị định 01/2011/NĐ-CP giải thích về trái phiếu Chính phủ như sau:
“Trái phiếu Chính phủ” là loại trái phiếu do Bộ Tài chính phát hành nhằm huy động vốn cho ngân sách nhà nước hoặc huy động vốn cho chương trình, dự án đầu tư cụ thể thuộc phạm vi đầu tư của nhà nước.“.
Như vậy, trái phiếu ghi nhận nghĩa vụ trả nợ của Nhà nước và quyền lợi của người sở hữu trái phiếu. Về bản chất, khi mua trái phiếu Chính phủ, nhà đầu tư đang cho Chính phủ vay một khoản tiền và sẽ được nhận lại tiền gốc cộng với lãi suất theo các điều khoản đã cam kết, bao gồm kỳ hạn, mệnh giá và lãi suất trái phiếu.
2. Tiếp cận trái phiếu Chính phủ: Hai con đường chính
2.1. Giao dịch thỏa thuận trên Sở giao dịch chứng khoán
Sở giao dịch chứng khoán cung cấp một nền tảng để các bên mua bán trái phiếu Chính phủ có thể giao dịch với nhau. Phương thức này lại được chia thành hai loại:
- Giao dịch thỏa thuận điện tử
Giao dịch thỏa thuận điện tử là hình thức giao dịch trong đó các lệnh giao dịch được chào với cam kết chắc chắn và thực hiện ngay khi có đối tác lựa chọn mà không cần có sự xác nhận lại.
- Giao dịch thỏa thuận thông thường
Giao dịch thỏa thuận thông thường là hình thức giao dịch trong đó các bên tự thỏa thuận với nhau bằng công cụ gửi tin nhắn trên hệ thống giao dịch hoặc bằng các phương tiện liên lạc ngoài hệ thống về các điều kiện giao dịch và báo cáo kết quả vào hệ thống giao dịch để xác lập giao dịch.
Tuy nhiên, thông tin hiện có chưa đề cập rõ liệu nhà đầu tư cá nhân có thể trực tiếp tham gia phương thức này hay cần thông qua các định chế tài chính trung gian như công ty chứng khoán. Đây là một điểm quan trọng cần được làm rõ.
2.2. Đầu tư gián tiếp thông qua các quỹ mở trái phiếu
Thay vì trực tiếp sở hữu trái phiếu, nhà đầu tư có thể tham gia gián tiếp qua quỹ mở trái phiếu. Đây là loại quỹ được quản lý chuyên nghiệp, chuyên đầu tư vào các loại trái phiếu, bao gồm cả trái phiếu Chính phủ, theo một tỷ lệ nhất định giữa các lĩnh vực như bất động sản, ngân hàng… nhằm đảm bảo đa dạng hóa danh mục và tuân thủ pháp luật. Khi tham gia, nhà đầu tư sẽ mua chứng chỉ quỹ, một loại giấy tờ có giá xác nhận quyền sở hữu một phần vốn góp của quỹ, từ đó gián tiếp sở hữu danh mục trái phiếu mà quỹ đang nắm giữ.
Quy trình tham gia thường bao gồm các bước:
Bước 1: Mở tài khoản giao dịch
Nhà đầu tư cần mở tài khoản giao dịch chứng chỉ quỹ tại các đại lý phân phối được ủy quyền (thường là các công ty chứng khoán, ngân hàng thương mại). Việc mở tài khoản là bắt buộc dù nhà đầu tư tham gia lần đầu hay các lần tiếp theo.
Bước 2: Đặt lệnh mua/bán chứng chỉ quỹ
Sau khi đã có tài khoản, nhà đầu tư có thể đặt lệnh mua hoặc bán chứng chỉ quỹ theo nhu cầu. Mỗi quỹ sẽ có quy định riêng về mẫu biểu, thời gian và phương thức đặt lệnh. Tuy nhiên, các lệnh giao dịch đều phải đảm bảo các nội dung cơ bản theo quy định.
Bước 3: Nắm giữ, chuyển đổi hoặc bán lại
Nhà đầu tư có thể nắm giữ chứng chỉ quỹ để hưởng lợi tức định kỳ do quỹ chi trả (nếu có), hoặc chuyển đổi sang loại chứng chỉ quỹ khác (nếu quỹ có nhiều loại chứng chỉ quỹ), hoặc bán lại chứng chỉ quỹ khi có nhu cầu rút vốn.
Đầu tư vào quỹ mở trái phiếu mang lại nhiều lợi ích cho nhà đầu tư. Nổi bật là sự chuyên nghiệp trong quản lý đầu tư, khi danh mục được quản lý bởi đội ngũ chuyên gia giàu kinh nghiệm. Bên cạnh đó, quỹ đầu tư vào nhiều loại trái phiếu, giúp đa dạng hóa danh mục và phân tán rủi ro. Hơn nữa, các quỹ mở trái phiếu hoạt động minh bạch, tuân thủ các quy định pháp luật, đảm bảo các quy trình, từ đầu tư đến báo cáo tài chính, đều được công bố rõ ràng, giúp nhà đầu tư an tâm khi tham gia.
3. Đối tượng nào được mua trái phiếu Chính phủ?
Theo quy định tại Điều 7 Nghị định 01/2011/NĐ-CP quy định về đối tượng được mua trái phiếu chính phủ cụ thể như sau:
“Điều 7. Đối tượng mua trái phiếu
1. Đối tượng mua trái phiếu là tổ chức, cá nhân Việt Nam và tổ chức, cá nhân nước ngoài.
2. Tổ chức của Việt Nam không được sử dụng kinh phí do ngân sách nhà nước cấp để mua trái phiếu.”
Như vậy, đối tượng được mua trái phiếu chính phủ bao gồm tổ chức, cá nhân Việt Nam và tổ chức, cá nhân nước ngoài.
4. Đầu tư trái phiếu Chính phủ: Lợi ích thiết thực cho nhà đầu tư
Đối với quy định về lợi ích khi đầu tư trái phiếu Chính phủ thì tại Điều 8 Nghị định 01/2011/NĐ-CP quy định cụ thể như sau:
“Điều 8. Quyền lợi và nghĩa vụ nộp thuế của chủ sở hữu trái phiếu
1. Quyền lợi của chủ sở hữu trái phiếu
a) Chủ sở hữu trái phiếu được đảm bảo thanh toán đầy đủ, đúng hạn khi gốc, lãi trái phiếu đến hạn thanh toán.
b) Chủ sở hữu trái phiếu được sử dụng trái phiếu để chuyển nhượng, cho, tặng, thừa kế, chiết khấu và cầm cố trong các quan hệ tín dụng và quan hệ dân sự theo quy định của pháp luật hiện hành.
2. Nghĩa vụ nộp thuế của chủ sở hữu trái phiếu
Chủ sở hữu trái phiếu thực hiện nghĩa vụ nộp thuế thu nhập doanh nghiệp hoặc thuế thu nhập cá nhân đối với các khoản thu nhập phát sinh từ lãi trái phiếu Chính phủ, trái phiếu được Chính phủ bảo lãnh, trái phiếu chính quyền địa phương theo quy định của pháp luật thuế hiện hành. Việc miễn trừ nghĩa vụ thuế thu nhập doanh nghiệp hoặc thuế thu nhập cá nhân đối với các khoản thu nhập từ lãi trái phiếu Chính phủ phát hành ra thị trường quốc tế do Chính phủ quyết định.”
Hơn nữa, trái phiếu Chính phủ được xem là kênh đầu tư tương đối an toàn, thích hợp với những ai kỳ vọng dòng thu nhập đều đặn từ lãi suất định kỳ. Tính thanh khoản cao cũng là một ưu điểm, cho phép nhà đầu tư dễ dàng chuyển nhượng. So với các kênh đầu tư khác trên thị trường chứng khoán, trái phiếu Chính phủ tiềm ẩn ít rủi ro hơn.
Mua trái phiếu chính phủ là một lựa chọn đầu tư an toàn và mang lại lợi nhuận ổn định, tuy nhiên, để đạt được hiệu quả cao nhất, bạn cần phải hiểu rõ các quy định và chiến lược đầu tư phù hợp. Mua trái phiếu chính phủ như thế nào để có lợi? là câu hỏi mà nhiều nhà đầu tư đang tìm lời giải. Việc lựa chọn thời điểm và phương thức đầu tư hợp lý sẽ giúp bạn tối ưu hóa lợi nhuận từ loại hình tài chính này.
Nếu bạn đang phân vân hoặc cần sự tư vấn chi tiết về việc đầu tư trái phiếu chính phủ, đừng ngần ngại liên hệ với Pháp Luật Việt. Chúng tôi sẽ giúp bạn hiểu rõ các quy định pháp lý và đưa ra chiến lược đầu tư hiệu quả. Hãy gọi ngay hotline: 1900 996616 để được các chuyên viên tư vấn luật miễn phí và hỗ trợ bạn trong mọi quyết định đầu tư!
