Có thể ly hôn khi cả hai vợ chồng vắng mặt không? Ly hôn là thủ tục quan trọng, nhưng trong một số trường hợp, cả hai vợ chồng không thể tham gia phiên tòa. Bài viết này sẽ giải đáp câu hỏi trên và hướng dẫn quy trình ly hôn khi cả hai vắng mặt.
1. Ly hôn khi cả hai vợ chồng vắng mặt được không?
Việc vợ hoặc chồng có thể vắng mặt trong quá trình giải quyết ly hôn hay không phụ thuộc vào hình thức ly hôn là thuận tình hay đơn phương.
(1) Trường hợp thuận tình ly hôn
Điều 397 Bộ luật Tố tụng dân sự 2015 (BLTTDS 2015) quy định Tòa án phải tiến hành thủ tục hòa giải khi giải quyết yêu cầu ly hôn thuận tình. Do thủ tục hòa giải đòi hỏi sự có mặt của cả hai bên, nên trong trường hợp này, sự hiện diện của cả vợ và chồng là bắt buộc tại phiên hòa giải.
- Nếu hòa giải thành công, Tòa án sẽ đình chỉ việc giải quyết yêu cầu ly hôn.
- Nếu hòa giải không thành, Tòa án sẽ công nhận việc ly hôn thuận tình nếu đáp ứng đủ các điều kiện:
- Cả hai bên thực sự tự nguyện ly hôn.
- Đã đạt được thỏa thuận về việc phân chia tài sản chung, cũng như việc nuôi dưỡng, chăm sóc và giáo dục con cái.
- Thỏa thuận này phải đảm bảo quyền lợi chính đáng của vợ và con.
(2) Trường hợp đơn phương ly hôn
Trong tình huống này, vợ hoặc chồng có thể được phép vắng mặt. Cụ thể, theo Điều 228 BLTTDS 2015, Tòa án vẫn có thể tiến hành xét xử vụ án ly hôn đơn phương ngay cả khi một trong các đương sự (người yêu cầu ly hôn hoặc vợ/chồng của người đó) vắng mặt, với điều kiện người vắng mặt đã nộp đơn đề nghị Tòa án xét xử vắng mặt họ.
2. Trình tự, thủ tục ly hôn khi vắng mặt đương sự
Ngay cả khi giải quyết ly hôn với sự vắng mặt của một bên, việc chuẩn bị đầy đủ hồ sơ và giấy tờ vẫn là yêu cầu bắt buộc, tương tự như trường hợp cả hai vợ chồng đều có mặt.
Cần lưu ý, quy trình giải quyết ly hôn khi một bên vắng mặt chủ yếu áp dụng cho trường hợp đơn phương ly hôn. Trong ly hôn thuận tình, nếu hòa giải thành (thường đòi hỏi sự có mặt của cả hai), Tòa án sẽ đình chỉ giải quyết. Do đó, các bước xử lý vắng mặt được trình bày dưới đây tập trung vào bối cảnh ly hôn đơn phương.
Trình tự giải quyết ly hôn đơn phương khi có đương sự vắng mặt như sau:
Bước 1: Chuẩn bị hồ sơ khởi kiện ly hôn, bao gồm:
- Giấy chứng nhận kết hôn (bản gốc).
- Bản sao công chứng Căn cước công dân hoặc Hộ chiếu của vợ và chồng.
- Bản sao công chứng Giấy khai sinh của các con chung (nếu có).
- Giấy xác nhận nơi cư trú của các bên.
- Bản sao công chứng các giấy tờ, tài liệu chứng minh quyền sở hữu đối với tài sản chung (nếu có tranh chấp hoặc yêu cầu phân chia).
- Đơn ly hôn (theo mẫu quy định của Toà án)
Bước 2: Nộp hồ sơ tại cơ quan có thẩm quyền
Hồ sơ đã chuẩn bị sẽ được người yêu cầu nộp tại Tòa án nhân dân cấp huyện nơi bị đơn cư trú hoặc làm việc, theo Điều 39 Bộ luật Tố tụng dân sự 2015. Việc nộp có thể thực hiện trực tiếp tại Tòa án hoặc thông qua dịch vụ bưu chính.
Bước 3: Tòa án tiếp nhận và xử lý hồ sơ
Khi nhận được đơn, Tòa án sẽ xem xét tính hợp lệ. Nếu hồ sơ đầy đủ và hợp lệ, Tòa án sẽ thụ lý vụ án. Trường hợp ngược lại, Tòa án sẽ ra thông báo bằng văn bản nêu rõ lý do từ chối hoặc yêu cầu bổ sung.
Sau khi thụ lý, Tòa án tiến hành thủ tục hòa giải. Nếu bị đơn được triệu tập hợp lệ nhưng cố tình vắng mặt, việc hòa giải được coi là không thành, theo Khoản 1 Điều 207 Bộ luật Tố tụng dân sự 2015. Tiếp đó, Tòa án sẽ quyết định đưa vụ án ra xét xử theo trình tự chung.
Bước 4: Ban hành bản án ly hôn
Dựa trên quá trình giải quyết, nếu xét thấy đủ các điều kiện theo quy định, Tòa án sẽ ra bản án chính thức chấm dứt quan hệ hôn nhân giữa hai vợ chồng.
3. Có được uỷ quyền cho người khác tham gia tố tụng giải quyết ly hôn không?
Căn cứ tại khoản 4 Điều 85 Bộ luật Tố tụng Dân sự 2015 quy định về vấn đề này như sau:
“4. Đối với việc ly hôn, đương sự không được ủy quyền cho người khác thay mặt mình tham gia tố tụng. Trường hợp cha, mẹ, người thân thích khác yêu cầu Tòa án giải quyết ly hôn thì họ là người đại diện”.
Như vậy, trong các vụ án ly hôn, pháp luật quy định các bên phải tự mình thực hiện các thủ tục tố tụng tại Tòa, không được phép ủy quyền.
Ly hôn khi cả hai vợ chồng vắng mặt là một thủ tục có thể thực hiện được (áp dụng với ly hôn đơn phương), nhưng cần phải tuân thủ các điều kiện pháp lý cụ thể. Việc chuẩn bị hồ sơ đầy đủ và đảm bảo quyền lợi hợp pháp của các bên liên quan là điều quan trọng.
Nếu bạn cần thêm thông tin hoặc có bất kỳ câu hỏi nào, hãy liên hệ trực tiếp với Pháp Luật Việt qua hotline 1900 996616 để được tư vấn chi tiết.
