Khi ký kết hợp đồng lao động, để bảo vệ quyền lợi và nghĩa vụ của mình, người lao động cần nắm vững các điều khoản cơ bản có trong nội dung hợp đồng lao động theo quy định pháp luật, trước khi đặt bút ký hợp đồng lao động.
Mục lục
1. Hợp đồng lao động là gì?
Theo khoản 1 Điều 13 Bộ luật Lao động 2019:
“Hợp đồng lao động là sự thỏa thuận giữa người lao động và người sử dụng lao động về việc làm có trả công, tiền lương, điều kiện lao động, quyền và nghĩa vụ của mỗi bên trong quan hệ lao động.
Trường hợp hai bên thỏa thuận bằng tên gọi khác nhưng có nội dung thể hiện về việc làm có trả công, tiền lương và sự quản lý, điều hành, giám sát của một bên thì được coi là hợp đồng lao động.”
Như vậy, có thể hiểu, hợp đồng lao động là văn bản thỏa thuận về mặt pháp lý giữa người lao động và người sử dụng lao động. Trong đó, nội dung hợp đồng lao động bao gồm những thông tin xác định rõ các nghĩa vụ và quyền lợi của hai bên trong quá trình làm việc, từ đó tạo ra cơ chế giải quyết nếu có vấn đề xảy ra.
2. Có những loại hợp đồng lao động nào?
Hợp đồng lao động được chia thành hai loại chính:
- Hợp đồng lao động không xác định thời hạn: Đây là loại hợp đồng không quy định thời gian chấm dứt, có hiệu lực cho đến khi một trong hai bên thay đổi ý định.
- Hợp đồng lao động xác định thời hạn: Nội dung hợp đồng lao động này có thời gian cụ thể, không vượt quá 36 tháng. Khi hết thời gian, hợp đồng sẽ tự động chấm dứt, trừ khi có thỏa thuận gia hạn hoặc ký hợp đồng mới.
3. 10 điều khoản cơ bản cần có trong nội dung hợp đồng lao động
Theo Điều 21 của Bộ luật Lao động năm 2019, nội dung hợp đồng lao động thường phải có những điều khoản cơ bản sau đây:
- Thông tin của hai bên: Ghi rõ thông tin của người lao động và người sử dụng lao động, bao gồm họ tên, ngày sinh, số CMND, số điện thoại.
- Thời hạn hợp đồng: Nội dung hợp đồng lao động quy định rõ thời gian bắt đầu và kết thúc hợp đồng. Đối với hợp đồng xác định thời hạn, thời gian không quá 36 tháng.
- Công việc và địa điểm làm việc: Mô tả chi tiết công việc và địa điểm làm việc cụ thể, nếu có nhiều địa điểm cần ghi rõ.
- Mức lương và chế độ đãi ngộ: Ghi rõ mức lương, phụ cấp, chế độ bảo hiểm, nghỉ phép, thưởng và thời gian thanh toán lương.
- Quyền lợi và nghĩa vụ: Quyền lợi về lương, thưởng, bảo hiểm và nghĩa vụ hoàn thành công việc, tuân thủ quy định của công ty.
- Chấm dứt hợp đồng: Nội dung hợp đồng lao động quy định về thông báo khi chấm dứt hợp đồng, các khoản đền bù và trợ cấp cho người lao động.
- Thời gian thử việc: Nếu có, ghi rõ thời gian và mức lương thử việc, quyền lợi trong thời gian thử việc.
- Bảo mật thông tin: Quy định về việc bảo mật thông tin của công ty trong suốt thời gian làm việc và sau khi kết thúc hợp đồng.
- Giải quyết tranh chấp: Cách thức giải quyết tranh chấp giữa hai bên, như hòa giải, trọng tài hoặc tòa án.
- Khen thưởng và kỷ luật: Nội dung hợp đồng lao động quy định về các hình thức khen thưởng và kỷ luật trong công ty.
Những điều khoản này giúp đảm bảo quyền lợi và nghĩa vụ của cả hai bên, đồng thời tạo ra một môi trường làm việc minh bạch, công bằng và bảo vệ quyền lợi hợp pháp của người lao động và người sử dụng lao động.
4. Hình thức hợp đồng lao động
Căn cứ theo Điều 14 Bộ luật Lao động 2019, hình thức hợp đồng lao động được giao kết giữa các bên sau đây:
- Hợp đồng lao động bằng văn bản.
- Hợp đồng lao động điện tử, được thể hiện dưới hình thức là thông điệp dữ liệu. Và loại hợp đồng lao động điện tử có giá trị như hợp đồng lao động bằng văn bản.
- Hợp đồng lao động bằng lời nói, được áp dụng đối với các hợp đồng có thời hạn dưới 01 tháng.
- Đặc biệt, trong các trường hợp dưới đây, hợp đồng lao động bắt buộc phải được giao kết bằng văn bản, dù có thời hạn dưới hay trên 01 tháng, gồm có:
- Hợp đồng lao động được giao kết giữa người sử dụng lao động và nhóm người lao động từ đủ 18 tuổi trở lên qua 01 người lao động trong nhóm đó được uỷ quyền giao kết hợp đồng để làm công việc theo mùa vụ hoặc một công việc nhất định có thời hạn dưới 12 tháng.
- Hợp đồng lao động được giao kết giữa người sử dụng lao động và người chưa đủ 15 tuổi.
- Hợp đồng lao động được giao kết giữa người sử dụng lao động và người giúp việc trong gia đình.
5. Nguyên tắc ký kết hợp đồng lao động
Khi ký kết hợp đồng lao động, hai bên cần tuân thủ các nguyên tắc cơ bản trong nội dung hợp đồng lao động theo Điều 15 Luật lao động 2019:
- Tự nguyện và bình đẳng: Các bên ký hợp đồng phải hoàn toàn tự nguyện, không bị ép buộc hay lừa gạt, và không phân biệt đối xử. Hợp đồng lao động không tuân thủ nguyên tắc này có thể bị coi là vô hiệu.
- Trung thực và hợp tác: Các bên cần thể hiện sự trung thực và thiện chí trong thỏa thuận để bảo đảm quyền lợi công bằng và sự ổn định trong quan hệ lao động.
- Tuân thủ pháp luật: Nội dung hợp đồng lao động phải tuân theo quy định pháp luật, thỏa ước lao động tập thể và các chuẩn mực đạo đức, đảm bảo không vi phạm lợi ích chung của xã hội.
6. Người lao động cần lưu ý điều gì khi ký hợp đồng lao động
Hợp đồng lao động, một văn bản pháp lý quan trọng trong quản lý lao động, ràng buộc người lao động với các điều khoản đã thỏa thuận khi đặt bút ký. Để tránh những tranh chấp về sau, người lao động cần lưu ý những điểm sau trước khi ký kết:
- Thấu hiểu nội dung: Trước khi ký, hãy dành thời gian đọc kỹ lưỡng toàn bộ nội dung hợp đồng lao động. Việc này đảm bảo bạn nắm rõ từng điều khoản, tránh những bất lợi tiềm ẩn trong quá trình làm việc.
- Nắm vững quyền lợi và nghĩa vụ: Hiểu rõ quyền lợi và trách nhiệm của bản thân là điều thiết yếu. Điều này giúp bạn tự bảo vệ mình và hoàn thành tốt công việc được giao.
- Làm rõ mọi khúc mắc: Đừng ngần ngại yêu cầu người sử dụng lao động giải thích cặn kẽ bất kỳ điều khoản nào chưa rõ ràng. Sự minh bạch trong nội dung hợp đồng lao động sẽ giúp bạn an tâm hơn khi ký kết.
- Cảnh giác với điều khoản bất lợi: Hãy thận trọng với những điều khoản bất thường như mức lương quá thấp, thời gian làm việc quá dài, hoặc các quy định trái pháp luật. Những điều khoản này có thể ảnh hưởng tiêu cực đến quyền lợi và sức khỏe của bạn.
- Lưu giữ bằng chứng: Chỉ cung cấp bản sao các giấy tờ cá nhân cần thiết và giữ lại một bản sao hợp đồng. Đây sẽ là bằng chứng quan trọng trong trường hợp xảy ra tranh chấp sau này.
Tóm lại, việc cẩn trọng xem xét và hiểu rõ nội dung hợp đồng lao động trước khi ký là vô cùng quan trọng. Điều này không chỉ bảo vệ quyền lợi của người lao động mà còn góp phần xây dựng mối quan hệ lao động lành mạnh và bền vững.
Nếu bạn cần thêm thông tin hoặc có bất kỳ câu hỏi nào, hãy liên hệ trực tiếp với Pháp Luật Việt qua hotline 1900 996616 để được tư vấn chi tiết.
